Eski Yargıtay 18. Ceza Dairesi Lideri Hamdi Aktan, bugünkü yazısında Yargıtay’ın Ergenekon kumpas davasında aldığı kararı işaret ederek, 28 Şubat davasındaki çelişkiyi ortaya koydu.
Aktan yazısında, Ergenekon kumpas davasında yargılanan devrin Genelkurmay Başkanı’nın Anayasa Mahkemesi’nde yargılanması gerektiğini belirten Yargıtay’ın 28 Şubat davasında aksi bir karar alarak kendisi ile çeliştiğini söyledi.
Hamdi Aktan’ın yazısı şöyle:
“Ergenekon isimli davada Genelkurmay liderinin Anayasa Mahkemesi’nde yargılanması gerektiğine Yargıtay 16. Ceza Dairesi karar vermişti. Bir öbür anlatımla “görevleriyle ilgili cürümlerden dolayı” ibaresini hakikat yorumlamıştı. Anayasa Mahkemesi de yargılamayı kabul etmişti. 28 Şubat davası olarak isimlendirilen davada ise Yargıtay, üstelik birebir daire, kendi kararıyla çelişerek davaya bakmakla birinci derece isimli yargıyı ve devamında da kendisini vazifeli saymıştır. Anılan davada yargılanan tüm sanıklar açısından ağır ilişki olduğu tartışmasızdır. Anayasal düzenleme karşısında davanın tüm sanıklar istikametinden vazifeli yargı mercii Ulu Divan sıfatıyla Anayasa Mahkemesi’dir.
‘MADDİ CEBİR’
Temyiz incelemesi sonunda haklarındaki cezaları onanmış olanlar için cezanın infazı başlamıştır. Bir kısım sanıklar ise tekrar yargılanmaktadırlar. Bozmadan sonraki hürlük kuralı gereği, yeni ispatların ortaya çıkması halinde, yargı mercii, bozmaya uysa bile farklı karar verebilir. Sözgelimi, beraat kararı mahkûmiyet tarafından bozulmuş olsa dahi yeni, lehe ispatların bulunması durumunda ceza yargılamasında temel olan maddi gerçeğin saptanmasının gerekliliği gözetildiğinde, yargılama makamı beraat kararı verebilecektir. Bahis ile ilgili Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 14.02.2017 tarih ve 2015/1-704 temel ve 2017/64 sayılı kararında sıkıntı öğreti ve içtihatlar eşliğinde çözümlenmiş ve “bozmadan sonra hürlük kuralı” örnek olacak biçimde karara bağlanmıştır.
Temyiz incelemesinden sonra bir kısım sanıklar tarafından tekrar başlayan yargılamada şubat başında, 28 Şubat tarihinden evvel, tankların geçişinin rutin bir geçiş olduğu, planlamasının ise çok evvelce yapıldığı devrin kumandanı tarafından açıklanmıştır. Dahası, geçiş yolunun, zorunluluktan değiştirildiği de ortaya çıkmıştır. Tankların geçişinin ehemmiyeti ise gerek mahkemenin ve gerekse Yargıtay’ın, kelam konusu planlanmış geçişi “maddi cebir” saymasıdır. Ortaya çıkan gerçek ise çok evvelden planlanan askeri misyonun maddi cebir olmadığıdır. (Hamdi Yaver Aktan, Maddi ceza hukuku açısından 28 Şubat davası, 26 Ekim 2021, Cumhuriyet.)
‘YÜKSEK PROFİLLİ DAVA’
Haklarındaki karar katılaşanlar için hukuk sürecinin bitmemiş olduğu söz edilmelidir. Sahiden de “yeni kanıt” karşısında yargılamanın yenilenmesi ya da Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın karara itiraz edebilmesi mümkündür. Öte yandan birinci onama kararından sonra Anayasa Mahkemesi’ne “hak ihlali” nedeniyle ferdi müracaat imkanının kullanılması mümkündür. Kamuoyuna yansıdığı üzere ferdî müracaatlar da yapılmış ve uzun bir mühlet geçmiş bulunmaktadır. AİHM’nin kimi vakit “yüksek profilli” olarak nitelediği davalar olmuştur. Kelam konusu davanın da bu formda nitelendirilebilmesi mümkündür. Ayrıyeten infazları başlamış olanların yaşlarının Türkiye ortalamasının üzerinde olduğu unutulmamalıdır. Olumsuz bir kararda, AİHM’ye gidileceği de düşünülmelidir. Öbür taraftan Anayasa Mahkemesi geçmişte ferdî müracaatlarda kıymetli ve örnek kararlar vermiştir.
Anayasa Mahkemesi liderinin gündemi belirleme yetkisi/görevi gözetildiğinde, ağır ilişkili ve yüksek profilli davanın gündeme alınmasını ilgililerin ve ayrıyeten yurttaş ve hukukçu olarak da bizlerin, Anayasa Mahkemesi’nin emredici/bağlayıcı anayasa kararını, kişisel müracaat bağlamında, yorumunu/uygulamasını beklemeleri doğal karşılanmalıdır.”
