Yakın periyoda kadar sayıları binlerle tabir edilen bankaların hacizli gayrimenkul ve araç stokları, kredinin geri ödeme devrinde yaşanan çok fiyat artışlarıyla neredeyse büsbütün tükendi.
Dünya Gazetesi’nden Aysel Yücel’in haberine nazaran kredi borcunu ödeyemeyenler, bankanın üzerinde ipoteği bulunan araç ve konutlarını satışa çıkararak borcunu kapatma yoluna gidiyor. Bankanın haczettiği az sayıdaki araç ve konutlar ise, ana para ve faizini birkaç katına katlayan fiyatlar nedeniyle hayli kısa mühlet içinde satılıyor. Bankaların internet sitelerinde satılık gayrimenkul ve araç sayısı rekor denecek düzeyde azaldı. Birçok bankanın sitesinde satılık araç yer almazken, gayrimenkul satışlarının ise konuttan fazla işyeri ve arsa yüklü olması dikkat çekiyor. Kimi bankalarda icralık araç sayısı sıfırlanırken, kimilerinde ise 10’u geçmiyor. En fazla icradan satılık araç ilanının bulunduğu bankalardan biri olan Ziraat’ta yalnızca 34 araç satışta.
YÜZDE 15-20 ALTINA
Bankalar gayrimenkullerde olduğu üzere icra yoluyla eline geçen taşıtları direkt teklif yöntemi ya da e-ihale yoluyla satıyor. Bu satışlar ya bankaların kendi sitelerinde ya da online aracı kurumlar üzerinden satışa sunuluyor. Bu araç satış ihalelerinin başlangıç bedelleri hayli ekonomik oluyor. Zira bankalar bu araçları satarken, bayi ve galerilere nazaran çeşitli vergi avantajına sahip. Çoğunlukla bu araçlar ihale sonrası piyasasın yüzde 15-20 oranında daha ucuza satılıyor. Yakın periyoda kadar bankaların elinde binlerce satılık araç bulunuyordu. Artık ise neredeyse tüm bankalardaki satılık araçların sayısı 100’ü geçmiyor.
İKİ KATTAN FAZLA ARTTI
Bankaların elinde sonlu sayıda araç olmasının iki temel nedeni bulunuyor. Çip krizi nedeniyle piyasada arz-talep makası açılırken araba fiyatlarının süratle yükselmesi arabası daha bedelli bir eser haline getirdi. Bulunurluk sorunu nedeniyle ikinci el araba fiyatının sıfıra yaklaşması hatta kimi durumlarda sıfırı geçmesi, arabası en cazip yatırım araçlarından birine dönüştürdü. Konuştuğumuz kesim temsilcileri, şu anki piyasada hiçbir tüketicinin 100 bin-200 bin TL kredi borcu için arabasını haczettirmeyeceğini söylüyor. Zira yalnızca bir yıl evvel 300 bin TL’ye alınan bir aracın fiyatı iki katından fazla artmış durumda. Münasebetiyle kredisini ödemekte zorlanan biri aracını bankaya kaptırmaktansa satarak borcunu kapatmayı tercih ediyor. Başka yandan, icraya düşen araçlar da piyasadaki arz sorunu nedeniyle evvelden daha süratli satılıyor. Misal durum konut tarafında da yaşanıyor.
