Osmanlı padişahlarından II. Abdulhamid devrinde Güney Afrika’ya istihbaratçı gönderildi. Yıldız İstihbarat Teşkilatı üyelerinden Muhammed Ali Efendi, Güney Afrika başta olmak üzere Asya ülkelerini gezerek istihbarat topladı. Bu devirde Çin’ de de misyon yapan Muhammed Ali Efendi, Çin’de Daru’l- Ulumi’l Hamidiye Üniversitesi’nin kurulmasında misyon aldı.
Güney Afrika’da Osmanlı İzleri isimli bir kitap kaleme alan Halim Gençoğlu kitabında, Çin’e gönderilmesi planlanan Nasihat Heyeti’nde Muhammed Ali Efendi’nin yer aldığını lisana getirdi.
İşte o kısım:
“… Şeyhülislam Cemalettin Efendi’ye danışılarak oluşturulan Çin’e gönderilmesi planlanan Nasihat Heyeti’nin başında Tuğgeneral (Mirliva) Hasan Enver Paşa bulunmaktaydı. Yanında Kurmay Binbaşı Nazım Beyefendi, tercüman Viçinço Kinyoli ve din alimi Müderris Mustafa Şükrü Efendi de Enver Paşa’ya refakat ediyordu. Nasihat Heyeti, Çin’deki vazifelerinden sonra Rusya’ya geçer ve birtakım görüşmelerden sonra İstanbul’a döner. Çin’den gerekli istihbaratı sağlayan Nasihat Heyeti vazifesi Muhammed Ali Efendi’ye devreder. Muhammed Ali Efendi bir gezgin üzere giyinerek Çin’e masraf ve aldığı istihbarat doğrultusunda önde gelen Çinli Müslüman başkanlarla görüşmelerde bulunur.”
Ardından Muhammed Ali Efendi, Şangay’da Wang Haoren (Harun) ile görüştü ve II. Abdulhamid’in Pekin’de yapılmasını istediği bir üniversiteden bahsetti. Wang Haoren, İstanbul’a gelerek II. Abdulhamid ile görüştü. Görüşmeler sonucunda Pekin’de Daru’l- Ulumi’l Hamidiye Üniversitesi kuruldu.
KİTABI SATIN ALMAK İÇİN:
