Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) şirketleri döviz tutmaktan caydırmayı amaçlayan kararı, sene başından bu yana yüzde 24 paha kaybetmiş olan Türk Lirası’na uzun müddetli dayanak sağlayamadı. Hür piyasa iktisadına müdahale olarak yorumlanan düzenleme sonrası hafta başında üç hafta evvelki düzeylerine gerileyen dolar yine yükselişe geçti.
DÖVİZ AÇIĞI BÜYÜK
BDDK’nın kredi kısıtlama kararlarını Sözcü’den Mehtap Özcan Ertürk’e kıymetlendiren Ekonomist Atilla Yeşilada, bu düzenlemenin ekonomiyi kur şokundan fakat ağustosa kadar kurtarabileceğini söyledi. Yeşilada, “Sonrası tekrar 2021 Aralık’ta gösterime giren sinemanın tekrarı, zira sistemde ağır döviz açığı var. Dışarıdan döviz gelmiyor, getirilemiyor. Erdoğan’a ve geleceğe inancı sıfırlanan vatandaş daima alıcı. BDDK, sistemdeki dövizi elden ele dolaştırarak top çeviriyor. Kıyamet gününü ertelemeye çalışıyor” yorumunu yaptı.
Türkiye’de iktisat siyasetini artık BDDK’nın yönettiğini tabir eden Yeşilada, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin finansal istikrarı destekleyici tedbirlerin devam edeceğine yönelik açıklamalarına işaret ederek, “Bunun meali kolay. Her sabah uyandığımızda BDDK’nın kredi transfer sistemi ve bankacılık sistemi üzerinden diğer bir finans dışı kesimde hür piyasanın işleyişine müdahale ettiğini göreceğiz” dedi. BDDK cuma günü açıkladığı kelam konusu düzenleme ile 15 milyon lira karşılığı, yani yaklaşık 900 bin dolar döviz nakit varlığı olan şirketlerin TL kredi kullanımına sınırlama getirdi. Geçen hafta 17.5425 ile 20 Aralık’tan bu yana yeni tepeyi gören dolar, haftanın birinci günü 16.0320 liraya kadar geriledikten sonra dün 16.7131 lirayı test etti.
KKM’NİN TESİRİ 6 AY GES’İN 2 GÜN SÜRDÜ
– 21 Aralık 2021’de açıklanan Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) sistemi doları 18.3674 liralık tarihi doruktan döndürdü. KKM ve Merkez Bankası’nın örtülü rezerv satışı (6 ayda 59 milyar dolarlık satış hesaplanıyor) ile TL’nin süratli değil lakin kademeli formda bedel kaybettiği bir periyoda girildi. Mayıs prestijiyle global piyasalarda dolara olan talebin artmasıyla TL’deki kayıplar hızlandı. Doların 17.3170 lirayı test ettiği 9 Haziran’da bu sefer Gelire Endeksli Senet (GES) açıklandı. GES de yatırımcıların beklentisini karşılayamadı ve dolar yükselişine kaldığı yerden devam etti.
