Yıl 1960 Ağus tos ayı
Yer Moskova
Gazeteciler Ömer Sami Coşar ve Orhan Kara veli Şerifali Escort ile edebiyat tarihçisi akademisyen Fahir İz gibi isimler Türk edebiyatı kong resi için bu şehirdeydi
Sürgündeki Nazım Hikmet hastaydı Yeniden de Türkiye’den gelen misafir leri görmek için şiir dinleti sine İstanbul Escort gitti Bir şiirini dün yanın dört yanında olduğu gibi tekrar Türkçe okudu
Türk konuklarıyla sohbetlerinde Nazım Hikmet’in dikkatini konuk ların parmakları çekti Hiçbirinin parmağında al yans olmadığını görünce Hayrola artık Ümraniye Escort Türki yem’de alyans takılmı yor mu diye sordu
Anlattılar
27 Mayıs askeri müda halesinden sonra 8 Hazi ran 1960’da Hazine’ye yardım paranın değe rini arttırma ‘ için İstan bul 1 Zırhlı Tugay men supları ve eşleri Alyans Bağış Kampanyası baş lattı Vatandaşlar devlet bütçesine katkı için yardım seferberliğine katıldı Biz de alyansımızı bağışla dık
Nazım Hikmet geçen yıl Vera Tulyakova ile ev lenmişti Parmağındaki alyansı çıkarıp Fahir İz’e uzattı
Fahir İz gümrükten geçerken alyanssız geçtik lerini dönerken bir al yansla dönemeyeceklerini söyledi
Bunu neden yazdığıma geleceğim evvel birtakım bilgi ler vermeliyim
DÜNÜ BİLMEK
Kaime birinci Osmanlı banknotu kağıt parası
Osmanlı 1840 yılında Kaime’nin çıkarılmasıy la da başına bela aldı bugün yaşadıklarımızın ay nını dün yaşadı En başta verilen faiz hep tartışma konusu oldu Enflasyon pa halılık üzere Kaime’nin sebep olduğu ayrıntılara girmeyeyim
Faiz yükünden kurtulmak için Kaime’nin ortadan kaldırılması gündeme getirildi Sultan Abdülme cit kurmaylarını mabeyne çağırdı Sadrazam Şey hülislam nazırlar mecburî yardım iane i umumiy ye çıkarılmasına karar verdi
İanenin toplanmasına birinci olarak İstanbul’daki memurlardan başlandı İa neler peyderpey Hazine’ye geldikçe Kaime piyasada çekilip yakıldı Bu süreç 1862 yılına kadar sürdü Yani Devletin yanlış iktisat programının ziyanı çalışan lara ödettirildi Bitmedi
Sultan Abdülaziz ‘e darbe yapıldı Beşinci Mu rat aklını kaybetti İkinci Abdülhamit iktidara geldi Ve Osmanlı ağır ekono mik krizden çıkabilmek için 1876’da ikinci sefer Kaime basmaya başladı Bu kere banknottan sorumlu kurum İngiliz Fransız or taklı Osmanlı Banka sı idi Üç milyon liralık Kaime emisyonuna karar verdiler Kısa vakitte sayı 16 milyona çıktı
Bu ekonomik prog ram da yürümedi Kaime kaldırıldı Bu kere halktan savaşlar bahanesiyle gö nüllü yardım toplandı İa ne i harbiye …
Bitmedi
Osmanlı birebir ve nakdi muhtaçlıkları için üçüncü Kaime uygulamasını Birinci Dünya Savaşı’nda hayata geçirdi Akabinde tekrar halka gidildi iane i cihadiye adıyla zarurî bağış toplandı
Ne demek istediğime geleyim
KIRIP DÖKMEDEN
Okul müfredatların da Osmanlının çöküşü salt savaşlar üzerinden anlatılıyor Ekonomi ik tisat tarihçiliği tahsil müfredatlarında yok Eko nomi tarihi yazılımı da çok eksik ülkemizde
Bu nedenle Kai me’nin yıkıcı tesiri hep atlandı Meğer Osmanlı’nın çöküş sebebinin başında gelir bu iktisat programı
Kaime’nin yol açtığı telafisi en sıkıntı kayıplardan biri halkın devlete olan itimadının yok olmasıy dı
Kemalist Cumhuriyet’in birinci uğraş alanlarından biri de tam bağımsız iktisat yaratarak halkın devlete olan inancını kazanmak tı Örneğin Kaime ‘ye 1927 yılında son verdi
Sürgündeki Nazım Hikmet ‘in devlete yardım için alyansını vermek iste mesinin derin manası yok mu Bu soruyu yöneltme min sebebi var
Erdoğan’ın AKP’nin iktisat siyaseti kuşkusuz tartışılsın Karşıt fikir zenginliktir .
Ve ama
Kimileri istiyor ki iktidar gitsin de isterse devlet çöksün !
Bakınız İktisat prog ramı başarısız olan her hükümet gidicidir Zati iktidarlar gelip geçicidir kalıcı olan millettir
Bir devleti kurmak için bin sene ister yıkmak için bir saat yeter Erdo ğan gitsin diye devleti çö kertmeyin Bu gök kubbe çökerse hepimiz altında kalırız Kimsenin maaşının gelirinin kesilmesi yahut en hafifiyle alyans bağışında bulunmaması vb için sa kinleşmeye sağduyuya muhtaçlığımız var
Sosyal medyada yazıp çizerek devlete ülkeye olan inancı yok etmeyi niz
Haklı bile olsanız ekono miyi daima kötülemenin her adımı aşağılamanın toplumda güvensizlik yaratmanın kime yararı var ?
Günümüzde siyase tin salt çatışma ekse ninde olmasıdır bunun sebebi Yalnızca kendi mahallesinin haklılığı üzerinden yapılan yüzeysel tartışmalar insanı –toplu mu sertleştiriyor
Sahi kırıp dökmeden konuşabilmek yazabilmek mümkün değil mi
Dostoyevski ne yazdı
Sağduyu etkisiz kaldığın da şeytan yardıma koşar
Soner Yalçın
