Yapılan bir çok araştırma, çocukların hem fizikî gereksinimlerinin hem de manevi muhtaçlıklarının sabit bir bakım veren insan tarafından giderilmesi gerektiğini ortaya koymuştur. Çocuğun dünyaya karşı inanç duygusu için kıymetli olan anne çocuk alakası hakkında çalışan annelerin sorularını uzmanlar yanıtladı. Annenin çalışması çocuğu nasıl tesirler? Anne işe ne vakit başlamalı?
Bebeklerin dünyaya gelmesiyle anlamlandırmaya çalıştıkları kocaman bir dünya vardır. Bu anlamlandırma sürecinde en tesirli rol birincil bakım veren (tüm gereksinimleriyle ilgilenen) kişidir. Bu kişi çocuğa dünyayı tanımlarken, ayrıyeten ona itimat hissini empoze eder. Ne kadar ilgi görürse çocuk birincil şahıstan, dünyaya karşı o kadar itimat dolu, keyifli ve huzurlu olur. Ancak birincil kişi hayatında ne kadar az ilgi gösterir de farklı şahıslar birincil kişi olmaya başlarsa, çocuk dünyaya karşı o kadar inançsız olmaktadır.
ANNENİN ÇALIŞMASI BEBEĞİ NASIL TESİRLER?
Gelişim Uzmanı Psikolog Sinem Olcay, çocukların gelişimi ve birincil bakım veren kişi hakkında açıklamalarda bulunurken, sıkça sorulan soruları yanıtladı. Günümüzde annelerin iş hayatına dönme mecburiliği, muteber bakıcı bulamama, kreşlerin yetersizliği üzere etkenlere bağlı olarak bebeğin üzerinden psikolojisini anlatan Olcay “Bu durumun şuurunda olan birden fazla anne, işe dönme kararını verirken ziyadesiyle zorlanır ve genelde ağır suçluluk duygusu yaşar. Bebekleri için en uygununun ne olduğunu öğrenmek isteyen bu annelerin aklında ‘Bebeğimi bırakıp işe başlamak için en hakikat vakit ne vakittir?’, ‘Kreşe başlatmak için gerçek yaş hangisidir?’ üzere sorular vardır. Aslında, çocuk bakımını düzenleme ve işe geri dönme konusundaki kararlarınızı belirleyecek tek ve net bir kural maalesef ki bulunmamaktadır. Her aile kendine mahsus kurallar içinde yaşamaktadır ve en âlâ tahlilin ne olduğu aileden aileye farklılık gösterir.” açıklamasında bulundu.
Gelişimsel açıdan bakıldığında, süper bir dünya ve eksiksiz koşullarda anne ve babanın da bebeğe ilgi göstermesi ve ona vakit ayırması gerekirdi. Lakin günümüzdeki ekonomik baskılar, işe dönme zorunlulukları bebeklerin muhtaçlığı olan manevi ve inanç hissinden mahrum bıraktığını belirten Olcay “Bebeğiniz, kendiniz ve aileniz için en güzel olan ortasındaki dengeyi bulmaya çalışmak başlı başına bir iş haline gelmiştir.” sözlerini kullandı.
Olcay “Sizin için en uygununun ne olduğu ile bebeğiniz için en güzelinin ne olduğu birbirine bağlıdır. Durumunuzla ilgili ne hissettiğiniz ve gerilimle nasıl başa çıktığınız bebeğinizle olan bağlantınız açısından çok değerlidir. Şayet konutta olmak ve işe dönmemek size büyük bir hayal kırıklığı ya da mutsuzluk yaşatıyorsa, çocuğunuzla konutta hakikat halde etkileşim kuramayabilirsiniz. Şayet işe dönmek ve bebeğinizin bakımını bir oburuyla paylaşmak size büyük bir kayıp hissi yaşatıyorsa, bu da bebeğinizle olan ilginizi etkileyecektir. En kıymetli olan şey, yaptığınız seçimle rahat edebilecek olmanızdır. Size yanlış gelen bir şeyi yürürlüğe koymanızın kimseye yararı olmaz.” açıklamasında bulundu.
ANNE İŞE NE VAKİT BAŞLAMALI?
Annelik sağlıklı bir birey yetiştirme alanında başlı başına zorlayıcı bir iştir. Gündelik işlerin ortasına sıkıştırılmasının gerçek olmadığını belirten Olcay “Yapılan araştırma ve müşahedeler annelik rolünde ölçülü ve ölçülü olmanın kilit nokta olduğunu gösteriyor. Haftalık 40 saati aşan iş temposunun hem anneye hem bebeğe çok fazla geldiği kanıtlanmıştır. Öbür taraftan kendini çocuğuna büsbütün bağlayan, çocuktan uzak vakit hiç geçirmeyen annelerin de en sonunda bunaldığı görülmektedir. Yarım vakitli işler ya da iş saatleri konusunda esneklik en az suçluluk yaratan ve en fazla tatmin sağlayan seçenek üzere gözükmektedir. Lakin maalesef ki birçok iş yarım vakitli yapılamamaktadır ve bazen ailenin finansal durumu her iki ebeveynin de tam vakitli çalışmasını gerektirmektedir. Şayet ebeveynlerden biri için iş saatlerini azaltma fırsatı varsa, hayatın birinci yıllarında bu fırsatı değerlendirmenizi ısrarla tavsiye ederim.” açıklamasıyla bebeğin birinci yıllarında çalışmanın hakikat olmadığını ortaya koydu.
Olcay açıklamasının akabinde şu kelamları de eklemekte yarar bulduğunu belirtti: “Pek çok anne, harika çocuk yetiştirmeyi garantileyecek tek bir seçenek olduğuna inanmak ister. Kendine güvenen, ayrılma sorunu ya da güvensizlikleri olmayan bir çocuk hayal eder. Maalesef ki bir çocuğun daima olarak yeterliliğini garantileyecek bir formül yoktur. ,’Anne keyifli olursa çocuk da memnun olur.’ ya da ‘İlk 3 yıl konutta olursam çocuğum için her şey eksiksiz olacak’ üzere kolay karşılıkların olabileceğine inanmak istesek de bilmeliyiz ki ebeveynin işle ilgili tercihi ne olursa olsun bütün çocuklar ömürlerinin aşikâr vakitlerinde zorlanır ve gayret yaşarlar. Anne ve çocuk ortasındaki özel bağın çok farklı şartlarda ve pek çok fırtınaya karşın gelişmeye devam ettiğini bilmek gerekir. Çalışan anneler de konutta olan anneler de çocuklarıyla sağlıklı, sevecen ve güçlü bir bağlantı sürdürebilirler. Bebeğinizdeki ve kendinizdeki sevebilme kapasitesini asla küçümsemeyin.”
ÇALIŞMAK ZORUNDA OLAN ANNELER NE YAPMALI?
- Çalışan anneler çocuklarıyla buluştuğunda en az 15 dakika göz teması kurarak, dokunarak ve kucaklayarak varlığını hissettirmelidir.
- Çocuklara karşı yapmacık ve samimiyetsiz olmayın. Kelamlarını ve mimikleriniz bütün olsun. Olabildiğince ilgili ve içten davranın.
- Yemek hazırlarken bile mutfakta vakit geçirmek ismine oyun oynamasına müsaade verin. Konutta olduğunuz müddetlerde yanında olsun.
- 3 yaştan sonra birlikte yemek yapmaya başlayın ve size yardımcı olabileceği işler verin.
- Yemek sonrası öbür bir şeyle değil sadece çocukla ilgilenin. Bilhassa onun sevdiği oyunlar, etkinlikler vs…
- İşinizi asla meskene taşımayın. Bu çocuğunuzun yanında geçen bir konuşma bile olsa, çocukta vaktinden çalınmışlık hissiyatı oluşturur.
- İşinde keyifli olan anneler, çocuklarıyla meskende memnunluğunu devam ettirir. Bu konuda sevdiğiniz işi yaptığınızdan emin olun ve meskende sizin ilginize muhtaç olan bir çocuğunuz olduğunu unutmayın.
- Çocukta sistem ve rutini oturdun. Yatma saati, yemek saati, konuk saati, gezme saati yada günleri üzere planlarınız, programlarınız olsun. Oluşan standartlarda çocuk ilgisiz olduğunu değil, program dışında olduğunu idrak edecektir.
