Yönetim Heyeti, 195 sayılı Kanunun 49’uncu unsurunda yer alan ve ayrıntıları genel şura kararıyla belirlenen temellerin yürürlüğe giren yasal düzenlemelere, bugünün kaidelerine ve dalın beklentilerine uygun olarak tekrar yazılmasını kararlaştırdı. Değişiklik teklifi, 25-27 Mayıs’ta toplanan BİK Genel Konseyi’nde kabul edildi.
Genel Kurul’un 216 sayılı kararıyla kabul edilen “Basın Ahlak Esasları”, Resmi Gazete’nin 6 Temmuz 2022 tarihli “31888” sayılı nüshasında yayımlandı.
Yürürlüğe giren Basın Ahlak Temelleri, çocuk haklarının korunması, bayan erkek eşitliği, bayana şiddet ve cinsiyet ayrımcılığı başta olmak üzere her türlü ayrımcılığın önlenmesini hedeflediği öne sürülürken yanıt ve düzeltme hakkı, içeriğin çıkarılması, erişimin engellenmesi, özel hayatın saklılığı, hakaret, sövme, iftira ve haksız isnat, haber kaynağının saklılığının korunması, ulusal ve toplumsal kıymetlere hürmet üzere sıkça gündeme gelen bahisleri başlıklar halinde yine ele aldı. Çok tartışılan doğruluğu teyit edilemeyen içerik ve dezenformasyona yönelik ihlaller tezleri da düzenlemede yer verildi.
14. UNSUR DİKKAT ÇEKTİ
Düzenlemede 14. unsur dikkat çekti. LGBTİ+ların haberlerini yapmanın yasak kapsamına alınacağı tartışmasını beraberinde getiren düzenlemenin 14. hususu şu biçimde yer aldı:
Yayınlarda hiç kimse ırkı, lisanı, dini, mezhebi, milliyeti, rengi, cinsiyeti, siyasal yahut öteki fikirleri, felsefi inancı, ulusal yahut toplumsal kökeni, doğum yeri, ekonomik ve başka toplumsal pozisyonları sebebiyle kınanamaz ve aşağılanamaz. Vicdan, fikir ve anlatım özgürlerini hukuka ters halde sınırlayıcı, sarsıcı yahut incitici yayınlar yapılamaz. Bayanların, ekonomik, toplumsal, siyasal ve kültürel alanlardaki bütün hak ve yetkilerden eşit olarak yararlanmasını engellemeye özendiren, kadın-erkek eşitliğine karşıt olan, bayanı yalnızca bir cinsel obje olarak gösteren yayınlar yapılamaz.
KAPSAM GENİŞLEDİ
Daha evvel uygulanmasına başlanan gazetelerin internet haber sitelerinin “Basın Ahlak Esasları” çerçevesinde kıymetlendirilmesine ait kapsam ise genişletildi. Düzenlemeye nazaran, ek gösterge alan gazetelerin toplumsal ağ hesaplarının da tıpkı internet haber sitelerinde olduğu üzere benzeri sorumlulukları üstlenmesine karar verildi.
ŞİKAYET 60 GÜN
Basın Ahlak Asıllarına terslik savına dair müracaatların, yayın tarihinden itibaren 60 gün içinde yapılması gerekecek. İdare Heyeti’nin resen harekete geçeceği durumlarda da evvelden olduğu üzere bu müddet geçerli olacak. İnternet haber siteleri ve toplumsal ağ hesaplarıyla ilgili yapılacak müracaatların müddet tarafından hesaplanmasında ise birinci yayın tarihi temel alınacak. Şikayetler, BİK internet siteleri üzerinden elektronik müracaat yoluyla da yapılabilecek.
Yönetim şurasının “Basın Ahlak Esasları”na yönelik kararları, evvelce olduğu üzere 10 gün içinde yargıya taşınabilecek. Yeni düzenleme 216 sayılı Kararın yürürlüğe girdiği 6 Temmuz 2022 tarihi sonrasında işlenmiş fiiller hakkında uygulanabilecek.