Kulaktan dolma
Başka kimselerden işitilmek yoluyla elde edilen bilgi
Çoğu vakit yalan yanlış bilgidir Ve kolay sınav analizi bunun üzerine ne siyasi tahliller değerlendirmeler yorumlar yapılır
Günümüzde bunu sosyal medya yapıyor okuma araştırma yerini kulaktan doyma kelamlara bıraktı Kimi muhafazakâr siyasetçiler halkın samimi İslam inancını oya dönüştürmek için yıllardır dini siyasete malzeme yaptı yapıyor Argüman olarak ileri sürdükleri daima kulaktan dolma bilgiler
Bu cins asılsız temelsiz kelamların merkezinde İslam’ın kadim yeri camiler geliyor Geçen gün Erdoğan Gezi’de mescitler yakıldı dedi Ki daha evvel de camide içki içtiler demişti
İbadethanenin siyasetin konusu olması yeni değil
Kuran ‘da cami sözcüğü geçmez mescit var Ki kutsal kitaba nazaran ibadet edilen her yer mabet
Cami Arapça cem kökünden türeyen toplayan bir ortaya getiren manasında
Başlangıçta yalnızca cuma namazı kılınan büyük mescitler için kullanılan el mescidü’l cami ismi onuncu yüzyıldan itibaren kısaltılarak cami denildi
Cami sırf ibadet hedefiyle inşa edilen yer değil dini eğitim öğretim kütüphane askeri devlet idaresi için idari hedeflerle da kullanıldı Bunun şaşılacak tarafı yok yeryüzünü ibadet mekânı olarak kabul eden İslam mekânsal örgütlenmeyi dini kurumsallaştırmak yeni devlet kurmak ve yeni toplumsal ilgiler yaratmak için hedefledi
İMAM NİKAHI
Cami konusunda muhafazakâr politik etrafın kafası daima karışık O denli ki
Batılılaşma konusunda sert açıklama yapan bir siyasetçi öte yandan hiç bilmeden Avrupa’nın Barok biçimiyle yapılan cami mimarisine görkemine övgü yapabiliyor Örneğin bira içtiler palavrasının daima tekrarlandığı Dolmabahçe’deki Bezm i Alem Valide Sultan Cami Nikogos Balyan tarafından 1853’de barok mimariyle inşa edildi Ki barok üsluplu mescitlerin sayısı İstanbul’da oldukça fazla
Bu köşede yazdım cami doruğundaki kubbe formunun İslam ile hiç ilgisi yok Neyse mimariyi geçelim
Karagöz Hacivat gölge oyununun Osmanlı periyodunda camilerde de oynandığını bugün kaç kişi biliyor Mesela İkinci Abdülhamit 1896’da çıkardığı nizamnamesi mescitte tiyatro orta oyunu vs oynanmasına değil kimi oyunların sansürlenmesine yönelikti Keza
Diyarbakır Ulu Cami ‘de 1902 yılında tiyatro oynanırken duvara tiyatro münafıkların işi yazan faillerin yakalanması için soruşturma başlatıldı Ki eylemcinin itirazı mescitte oyun oynanmasına değil Frenk işi tiyatroya idi
Osmanlı’da mescitlerde manzara resimleri asıldığını bilir misiniz
Camide imam nikâhı kıydırmayı Cumhuriyet’e karşı rövanş alma üzere görenler bilmiyor ki imamın nikâh kıymasına Osmanlı İkinci Mahmut son verdi
Böyle örnek çok bugün hâlâ bazıları kilise çan sesinden rahatsız oluyor Bunu da laiklik ile özdeştirip reaksiyon gösteriyor Meğer Kiliselerin çan çalma yasağını Osmanlı kaldırdı
Camilere yabancı ziyaretçilerin girme yasağını da Osmanlı kaldırdı Neler neler
İnsanlar okumuyor duyduğunu hakikat sanıyor
Toparlarsam
ANLAMAK İSTEDİĞİNİ DUYMAK
Cami ekseni üzerinden yapılan siyasi polemikler daima Cumhuriyet’in kuruluş yıllarını gaye alıyor Örneğin
Sanki İslam yahut Osmanlı tarihinde hiç görülmemiş yaşanmamış üzere Cumhuriyet periyodunda Mehmetçik’in mescitleri işgal ettiği yıllardır kara propaganda emelli kullanılıyor Meğer mescitler askeri emelle daima kullanıldı
Keza İkinci Dünya Savaşı sürecinde Mehmetçik’in gereksinimi tahılın birtakım mescitlere konulması İnönü mescitleri ahır yaptı kelamıyla açıklanarak ülkede sürekli sarsıntılı fay hattı oluşturuluyor
Anadolu işgali periyodunda düşmanın yüzlerce camiyi yakıp yıktığı tahrip ettiği nasıl bilinmez Pekala
O ekonomik buhran periyodunda Cumhuriyet’in kaç camiyi onardığını bilmezler mi Örneğin 1923 29 yılları ortasında cami tamiratları devlet bütçesinin yüzde 0 5’unu oluşturdu
Kaç mescide imam kadrosu atadığını bilmezler mi 1929 yılında 6 bin 97 din vazifelisi vardı
Osmanlı devrinde köylerde kasabalarda cami mi var sanılıyor Halbuki Bugün Türkiye’de cami olmayan köy yok İki yüz yıl evvel Osmanlı’da 1 600 bireye bir cami düşerken bugün Türkiye’de neredeyse 500 bireye bir cami düşüyor
1920’lerde
Diyanet İşleri Başkanlığı’nı açan Cumhuriyet
İmam hatip okulu açan Cumhuriyet
İlahiyat fakültesi açan Cumhuriyet
Kuran kursu açan Cumhuriyet
Ama
Neymiş laiklik dinsizlikmiş
Ne yazarsam da bazıları anlamak istediğini duyuyor
Soner Yalçın