Elvis Presley dünyanın en büyük Rock ‘N’ Roll ikonu. Nam-ı başka “Rock ‘N’ Roll Kralı”… Elvis Presley’nin hayatının bir kısmını belli bir bakış açısından bahis eden sinema “Elvis” kısa bir mühlet evvel sinemalarda gösterilmeye başlandı. Elvis Presley’in hayatının bilhassa “music business” manasında bilinmeyenlerinin işlendiği sinema, Elvis Presley’i keşfeden ve müzik seyahatinin birinci yıllarından neredeyse vefatına kadar yanında olan menajeri Albay-Colonel Tom Parker’ın anlatımı ile şekilleniyor. Elvis Presley’in menajeri ile olan para bağının ağır olarak anlatıldığı sinemada, Elvis Presley’in şöhretiyle bir arada yaşadığı dram da net bir biçimde ortaya konmuş. Sinemanın direktörü Baz Luhrmann. Senaristler ise Craig Pearce , Sam Bromell ve Baz Luhrmann. Sinemanın direktörünü Strictly Ballroom (1992), Romeo + Juliet (1996), Moulin Rouge! (2001), Australia (2008), The Great Gatsby (2013) sinemalarından hatırlayabilirsiniz. Sinemanın Elvis Presley müzikleri dışında yer alan özgün müzikleri Elliott Wheeler imzası taşıyor. Elliott Wheeler ismini yeniden direktör Baz Luhrmann sinemalarının müziklerinden hatırlayabilirsiniz.
COLONEL TOM PARKER
Film, büsbütün Elvis Presley’in menajeri olan Thomas Andrew Parker (Andreas Cornelis Van Kuijk)’ın gözüyle anlatılmış. Albay Tom Parker ismiyle nam salan menajerin hayatı bir oldukça değişik. 1909 yılında Hollanda’nın Breda kentinde doğan Parker, 20 yaşında yasadışı yollardan Amerika Birleşik Devletleri’ne göç eder. İsmini değiştirir ve Amerika Birleşik Devletleri’nde doğduğunu argüman eder. Asıl doğum yeri ve göçmen statüsü uzun yıllar açıklanmaz. Bir karnaval çalışanı olan Parker, 1938’de birinci tanınan müzikçilerden biri olan Yeniden Austin ve akabinde country müzik müzikçileri Eddy Arnold , Hank Snow ve Tommy Sands ile çalışarak müzik menajerliği yapmaya başlar. Ayrıyeten eski bir müzisyen olan Demokratların adayı Jimmie Davis’in Louisiana Valisi olma kampanyasına yardım eder. Bu çalışmalarından ötürü Davis, Parker’a adeta bir ödül olarak, ordunun fahri “albay” rütbesini verir. Louisiana Eyalet Milisleri adına… Albay Parker, 1955 yılında Elvis Presley ile karşılaşır ve 1956 yılında kendisiyle yaptığı bir kontrat ile onun tek temsilcisi olur. Kısa bir mühlet sonra ise RCA Victor plak firmasıyla bir kayıt mukavelesi imzalarlar. Bu mukavele, Elvis Presley’in 1956’da yayınlanan birinci single’ı “Heartbreak Hotel” ile ticari bir atılım yapmasına ve dünyanın en tanınan ve ticari olarak başarılı sanatkarlarından biri haline gelmesine yol açar. Parker, böylelikle bir menajer için eşi görülmemiş bir sayı olan işletmeden elde edilen gelirin yarısından fazlasını elde edebilmiş olur. Elvis Presley’in plak satış mutabakatları, TV gösterileri ve sinemalardaki oyunculuk rolleri için pazarlık yapar. Elvis Presley’in 1958 yılında askere gitmesi ve Priscilla Beaulieu ile evlenme kararları da dahil olmak üzere Elvis Presley’in ferdî hayatını etkileyecek kararları almasını tesirler ve direkt müdahale eder. Parker, Elvis Presley’in askerlik dönüşü 1960’lardaki ticari düşüşünden sonra onu müzikal sinemalar yapmaya teşvik eder. Hayatının geri kalan kısmında Parker, Elvis Presley’in mülklerini de yönetir, Presley’in birinci kayıtlarının haklarını RCA Records’a tüm mülkiyeti ile birlikte satar, hedefi sabit bir gelir elde etmektir. Bunun en büyük nedeni ise birebir vakitte Las Vegas kumarhanelerine yüklü ölçüde kumar borcu olması dolayısıyladır. Elvis Presley’in 1977 yılında vefatından sonra bir yargıç Parker’ın idare uygulamaları hakkında bir soruşturma buyruğu verir ve Parker’ın idaresinin etik dışı olduğunu tespit eder. Parker’ın son yılları, 1997’deki vefatına dek Las Vegas’ta geçer.
RCA VICTOR VE YÜKSELİŞ YILLARI
Aslında tüm öykü 1955 yılının başlarında Parker’ın, Elvis Presley isminde genç bir müzikçinin farkına varmasıyla başlar. Elvis Presley’in farklı bir müzik söyleme usulü vardı ve Parker bu müzik biçiminin tutacağını ön görür. Parker, Elvis’i birinci dinlediğinde onun bir siyah olduğuna inanıyordu. Yalnızca Parker değil, onu dinleyen neredeyse herkes bu türlü düşünüyordu. Parker, Elvis’in mesleğinin gidişatına giderek daha fazla dahil oluyordu ve 1955 yazında Presley’in “özel danışmanı” olmuştu. Elvis Presley şimdi reşit olmadığı için, ebeveynleri onun ismine Parker ile mukavele imzalamak zorunda kaldı. Parker’ın asıl maksadı Elvis ile birlikte daha büyük bir plak şirketiyle yeni bir kayıt kontratı yapmaktı. Presley, mesleğinin başlangıcından itibaren “Sun Records” firmasındaydı. Firmanın sahibi Sam Phillips Elvis’i kolay kolay bırakmaya istekli değildi ve Tom Parker’a Presley’in kontratının özgür bırakılmasını teminat altına almak için 40.000$ istedi.
Parker, Presley için yeni bir plak şirketi bulmak emeliyle çabucak işe koyuldu. Hem “Mercury Records” hem de “Columbia Records” Presley’e ilgi gösterdi, lakin birinci teklifleri 40.000$ fiyatına yakın bile değildi. Bir yandan RCA Victor da ilgi gösteriyordu, lakin kontratın maliyeti onları engelliyordu. Fakat, RCA Victor imalcisi Steve Sholes , Presley’in müzik üslubunun yanlışsız plak şirketiyle büyük bir hit olacağına ikna oldu ve Parker ile görüşmelere başladı. RCA, neredeyse tanınmayan bir müzikçi için 25.000 doların üzerine çıkmak istemediklerini açıkça belirtti, lakin Parker onları Elvis Presley’in sıradan, bilinmeyen bir müzikçi olmadığına ikna etti. Parker, RCA’yı Presley’i 40.000 $ karşılığında Sun’dan satın almaya ikna etti ve Elvis Presley’in kontratı resmi olarak Sun Records’tan RCA Victor’a devredildi.
1956’da çıkardığı birinci RCA Victor single’ı “Heartbreak Hotel” ile Presley bir yıldız olmuştu. Parker, Presley’in The Milton Berle Show ve The Ed Sullivan Show üzere tanınan televizyon programlarında görünmesini sağladı, Elvis’in kaşesi tüm vakitlerin en yüksek TV kaşesiydi. Presley, böylelikle TV’nin en ünlü yeni yüzlerinden biri haline geldi ve genç izleyiciler ortasında heyecana, kimi eski izleyiciler ortasında ise öfkeye neden oldu. Parker, Elvis Presley’i bir markaya dönüştürmek için Beverly Hills sinema satıcısı Hank Saperstein ile yaklaşık 40.000 dolarlık bir satış mutabakatı imzaladı. 78’den fazla farklı eser yelpazesiyle Presley eserleri 1956’nın sonunda 22 milyon dolar kazandırmıştı. Parker, %25’lik kâr hissesiyle para kazanmanın birçok yeni yolunu buluyordu. “Elvis’ten Nefret Ediyorum” rozetlerini pazarlama fikrini bile bulmuştu.
Elvis, Parker ile birinci tanıştığında sinema çekmeye ilgi duyduğunu tabir etmişti. Bunun üzerine Parker, Paramount Pictures ile bir deneme çekimi planladı ve oyunculuk yeteneğiyle onları etkiledikten sonra, Presley yedi sinemalık bir kontrat imzaladı. Parker, mukavelenin Presley’e öbür bir stüdyo ile yılda en az bir sinema yapma özgürlüğü vermesini sağladı ve ayrıyeten Paramount işçisinden oluşan bir ofis kurmayı da başardı. Presley’in oyunculuk mesleği başlangıçta önemli bir meslek olarak tasarlanmıştı, lakin sinemalarla birlikte single’larını ve albümlerini çapraz tanıtma imkanı gördükten sonra, Parker onu sinemalarında müzik söylemeye ikna etti. Bu, bilhassa Presley’in birinci sineması “Love Me Tender”ın satışlarına yansıdı. 1956 yılı sona ererken Parker, Presley’i dünyanın en tanınmış ve en yeterli fiyat alan sanatkarlarından biri haline getirmişti.
BİR MENTORUN ÖTESİNDE; AKIL HOCASI
Parker bu süreç içinde adeta bir mentor olarak çalışmaya başlamıştı. Hem bir mentor hem de Elvis’in şöhretinden para olarak faydalanan bir adama dönüşmüştü. Presley’in mesleği nedeniyle Parker yeni bir olayın vaktinin geldiğine karar verdi. Bu kararın ismi evlilikti. Frank Sinatra, 1966’da Mia Farrow ile evlenmişti. Bu evlilik Parker’ın oturup düşünmesini sağladı zira bu evlilik nedeniyle Sinatra önemli bir tanıtım yapmıştı. Presley, son dört yıldır kendisinden on yaş küçük olan Priscilla Beaulieu ile birlikte yaşıyordu, fakat bu kamuoyuna açıklanmamıştı. Parker, evliliğin yalnızca Presley’in mesleğini artırmakla kalmayıp birebir vakitte onu imaj olarak evcilleştireceğini umuyordu. Priscilla’nın babası ağır imalarda bulununca ve bağlantılarının evvelce kamuoyuna açıklanabileceği dehşetiyle Parker, Presley’i evlenmeye ikna etti. Çok uzun sürmeyen bu evlilik 1973 yılında resmen noktalandı. 15 Ağustos 1972 tarihli boşanma protokolüne nazaran Elvis Presley’in 1971 model Merdeces Benz, 1969 model Cadillac Eldorado arabaları ile 1971 model Harley Davidson motosikletini vermesinin dışında ayrıyeten bunların yanında 100 bin dolar ödemesi gerekti. Priscilla Presley ayrıyeten, Beverly Hills, Los Angeles ve California’da bulunan üç dairenin kiralarının yarısını da alma hakkına sahip oldu.
FİLMDEKİ EKSİKLER
Filmi izlerken benim en çok dikkatimi çeken kısım mesleği boyunca Kanada’da verdiği az sayıda konserinin dışında yalnızca Amerika’da sahneye çıkan Elvis Presley üzere bir dünya yıldızının Parker tarafından daima önünün kesilmesiydi. Parker’ın yurtdışına açılmaya karşı çıkmasının en büyük nedenlerinden birisi kendisinin pasaport ve kimlik sorunu olmasıydı. Sinemada de bu bahis aslında detayları ile incelenmiş ve işlenmiş. Elvis üzere bir yıldız ismin Parker üzere mahallî bir isimle yoluna devam etmiş olması da farklı bir durumu tabir ediyor. Las Vegas’a mahkum edilen bir Elvis Presley olmak sanıyorum onun kendi mesleği için istediği bir durum değildi. Mukaveleler, daima artan para muhtaçlığı, bayanlar, sistemsiz bir hayatın getirdiği problemler ve ailevi bahisleri onu daima geriye çekmiş üzere görünüyor. Sinemada en çok dikkatimi çeken eksiklik ise Elvis Presley’in hayatı boyunca piyasaya çıkarmış olduğu 23 stüdyo albümünün müzik seçimleri ve kayıt sürecinden çok az bahsedilmiş olmasıydı. Elvis’in birçok albümünün prodüktörü olan Felton Jarvis isminden ise sinemada hiç bahsedilmiyor. Elbette yıldız bir ismin sinemasını çekerken her periyodu büyük detayları ile anlatmak mümkün değil. Lakin 4-5 dönemlik dizilerle bir sanatkarın tüm hayatı ortaya konulabilir.
Neyse, ben Elvis sinemasını sizlere daha fazla anlatmayayım. İzlemenizi tavsiye ederim.
Sevgiyle kalın.
