Dünyaca ünlü piyanist Fazıl Say, ülkenin kaygılarıyla yakından ilgileniyor. Rahatsızlık duyduğu her mevzuyu toplumsal medya hesabından lisana getiren Fazıl Say, tabiatın korunması için evvel Kaz Dağları’nda sonra Tunceli Ovacık’ta konser verdi.
Fazıl Say Cumhuriyet’ten Öznur Oğraş Çolak’a verdiği röportajda müziği, yeni projeleri ve hayalleri hakkında açıklamalarda bulundu.
İşte o röportajdan satırbaşları:
Bir müzisyen için en büyük memnunluk, birbirinden farklı birçok insanı tek bir maksat için, müzik için bir ortaya getirmektir herhalde diye düşünüyorum, üstelik bu buluşma bir konser salonunda değildi. Siz o kadar çok yüreğin bir ortaya gelmesini nasıl değerlendiriyorsunuz, ne hissettirdi size o gün?
“2023 YILINDA AĞRI DAĞI VE NEMRUT DAĞI’NDA KONSER VERECEĞİM”
Munzur, Ovacık konseri, bunlar özelikle doğayı muhafaza, tabiata sahip çıkma konserleridir. Kaz Dağları’nda da gayemiz buydu ve hayli kıymetli bir şey başardığımızı düşünüyorum. Ovacık’taki asıl gaye da buydu… Ben bu 20 – 30 bin kişilik kitlesel konserlerin bana yalnızca bir sanatçı olarak değil, insan olarak da çok şey öğreteceğini düşünüyorum, münasebetiyle her yıl, ülkemizi seviyoruz ve tabiatını korumak istiyoruz, beşerlerle ilgili de farkındalıklar yaratmak istiyoruz. Mesela bir Ağrı Dağı’na bir Nemrut Dağı’na, konserler için gitmeyi planlıyorum 2023 yılında.
“TUNCELİLİLER AYDIN İNSANLAR”
Tuncelililer özel, aydın beşerler. Benim yurtdışında tanıştığım Tunceli ve Dersimli de diyebiliriz, konserlere gelen insanlardır. Tuncelili, ülkenin en çok kitap okuyan kentlerinden biri… Mükemmel tabiatı olan inanılmaz hoş o Munzur Irmağı’nın aktığı vadiler, uçurumlar münasebetiyle ben onların o bölgeyi sevmelerini çok uygun anlıyorum.
“ANADOLU’DA KONSERLER VERMELİ…”
90’larda verdiğim röportajlara bakarsanız aslında, “Bir kamyona piyanoyu koyup Anadolu’nun köylerinde, kasabalarında konserler vermeli” üzere açıklamalarım var. Bunlar biraz babamdan öğrendiğim şeylerdir benim, babam gerçek bir Türk aydını ve Aydınlanmacısıdır ve oğlunu da bu formda yetiştirmiştir. Bunlar birbirlerine bağlı ögelerdir diye düşünüyorum. Bu hayallerim benim lakin bu dediklerim gerçekleşiyor, sözümü de tutuyorum; her yıl da tutmaya devam edeceğim.
“BABAMIN KİTAPLARI”
Babanız müzik muharriri Ahmet Say’ın çok kıymetli kitaplarından biri olan “Müzik Sözlüğü” basıldı. Sözlüğün hazırlanma kademesi ve içeriğinden, sizin için bu baskının ne söz ettiğinden bahseder misiniz?
Babamın kitaplarının müzikolog Ersin Antep’in katkılarıyla yeni baskıları geliyor ve bunlara çok sevindiğimi söylemeliyim. Babam kitaplarının bir kısmını 2006 yılında biraz revizyondan geçirmişti. Yıl 2022 eklemeler yapılacaktır. “Müzik Ansiklopedisi” olsun, başka tüm müzik kitapları olsun en güzel halde yine öğrencilerin, tüm müzikseverlerin, müzik öğrencilerinin hizmetine sunulacaktır…
“UZUN VE YALNIZ GİDİLEN BİR YOL”
Müziğinizle ülkemizi temsil ediyorsunuz ve dünyanın birçok yerinde konser veriyorsunuz. Uzun seyahatler yapıyorsunuz, farklı ülkelerde her lisandan, inançtan, gelenekten gelen insanların ve müzikseverlerin hayatına dokunuyorsunuz. Her verdiğiniz konser, sağladığı müsabakalarla size yeni deneyimler ve bilgiler edindiriyor, tahminen yeni hisler ekliyor. Pekala tüm bunlar yeni bestelere de ilham oluyor mu?
Bir piyanist olarak artık çabucak hemen her konserimde bestekar olarak da varım, kendi bestelerimi de yeni yazdıklarımı da ve klasik müzik dağarcığımdan eserler de çalıyorum. Aslında 1990’lardan beri benim istediğim piyanist – bestekar olarak konserlerimi şekillendirmekti. Bunu bütün dünyaya kabul ettirmiş durumdayız ve çok büyük bir talep artışı olduğunu düşünüyorum. Konser sayısı ve konserlerin doluluklarında, dünyanın her yerinde doğal bu beni çok keyifli ediyor. Azimli bir halde çalışmaya devam etmek gerekli. Uzun bir yoldur, yalnız gidilen bir yoldur. Her akşam filanca orkestranın önünde, filanca dünyanın meşhur salonunda yahut Türkiye’de ya da Ovacık’ta konserlerimiz oluyor bu yorucu diyorsunuz, bu hayat… Ben kendimin eleştirmeniyim, kendimin dinleyicisiyim, konserlerde benim için nerede değil, nasıl çaldığım değerlidir. Bu bakımdan her vakit için ilham kaynağım müziğim ve hayatın akışı oldu.
“BÜTÜN SIKINTILAR EĞİTİMDE BAŞLIYOR”
Ülkemizdeki müzisyenlerin en büyük kederi, sorunu sizce nedir?
Türkiye’de o kadar çok kısımda müzisyenimiz var ki, klasikte, halk müziğinde, pop müzikte, rock müzikte ve hepsinin farklı kaygıları olacaktır. Ancak şunu söyleyebilirim. Batı müziği olağan ki temel öğelerin de müziği olduğu için en çok öğrenilmesi gereken, eğitiminin en güzel olması gereken kısımdır. Batı müziğinin kurallarını, armonisini, enstrümantasyonunu âlâ öğrenmek… Enstrüman çalmayı öğrenmiş biri, öteki kollarda rahatlıkla müzik yapıyor. Caz da, rock da yapar. Düzgün bir klasik müzikçi, âlâ bir eğitim almak zorundadır. Bütün meselelerin eğitimde başladığını düşünüyorum. Eğitimdeki meselelerin da eğitim ideolojisinden kaynaklandığını düşünüyorum. Ben şanslı bir kuşağın insanıyım. 1980’ler, Ankara Devlet Konservatuvarı, benim hocalarım; nitekim üstün yetenekli hocalarmış. Mithat Fenmen, Kamuran Gündemir üzere hocalar vardı. İnanır mısınız haftada yedi saat piyano dersi alıyordum. Her gün iki saat, haftada 10 saat kompozisyon, teori dersi alıyorduk.
Herkesin elinden tutması gereken müzikte eğitim sorunsalımız var. Çok güzel hocalara muhtaçlığımız var. Evet alışılmış genç yeteneklere de gereksinimimiz var fakat onları da yetiştiren hocalara muhtaçlığımız var.
TÜRKİYE’NİN EN BÜYÜK KAYGISI EĞİTİM İDEOLOJİSİ…
Peki ya Türkiye’nin en büyük sıkıntısı, sorunu nedir sizce?
Türkiye’nin sıkıntısı bahsettiğim eğitim ideolojisi, müzikte… Neden bahsediyorsak aslında, hayatta da o. Ben Türkiye’nin genel durumuna yani iktisat siyasetlerine, dış siyasetine, kültür siyasetine yansıdığını düşünüyorum. İnsan tabiatın toplumsal bir öğesi, bir varlığıdır tabiat ile birlikte olan. İşte bizim ideolojimizdeki gerçekliklerle bunun eğitime yansıması, bunun küçüklükten itibaren olmasıyla olabilir.
“Klasik müzik halka hitap etmiyor” dediler yıllarca… İşte görüyoruz; Ovacık’ta 30 bin kişi geliyor konsere, hani hitap etmiyordu? Hitap ediyor; (dinleyicilere) nasıl götüreceğimizi bilirsek, nasıl bir komünikasyon, nasıl bir diyalog kuracağımızı, nerede buluşacağımızı anlarsak, onlar da bizi anlar. Biz onlara dokunmak istersek onlar da bize dokunmak ister. Bu hayatın tüm öbür kısımlarına da yansıyan şeylerin başındadır. Benim çok üzüldüğüm bahis doğal büyük bir beyin göçü oluyor Türkiye’den ve bilhassa tabiplerden, büyük bir beyin göçü… Türkiye’nin çok aleyhine… Bizim bu zeki, yetenekli, çalışkan ve uygun eğitimli insanlara çok gereksinimimizin olduğu bir devirdeyiz.
BEN BİR MÜZİK ANLATICISIYIM
Opus sıra numarasının 100’ü aştığı bir büyük emek; Fazıl Say müziği… Fikret Otyam, Ahmet Say, Yaşar Kemal, Yıldız Kenter, Türkan Saylan, Nejat Eczacıbaşı, Şarık Tara, Tarık Akan; birbirinden kıymetli çalışmalara imza atmış ve çok kıymetli, öncü isimler… Onların aydınlığı, bizler için tükenmeyecek bir yol göstericilik… Seçtiğiniz bu isimlerin size, müziğinize yansıyan istikametlerini, sizdeki ehemmiyetini paylaşır mısınız?
“Portreler” özgün bir proje olarak gelişti. Geçtiğimiz sonbaharda başımda oluşmaya başladı. Ben bir müzik anlatıcısıyım. Sonuçta yorumcu olarak da anlatıcıyım, bestekar olarak da… Aslında bütün yapıtlarımda hikâyelerdir bütün olay. “İstanbul Senfonisi”nden tutun, “Mezopotamya”, “Truva”ya kadar, “4 Kent Sonatı”, “Kaz Dağları Sonatı”, “Şahmeran”, “Anka Kuşu”, “Nazım”, “Aşık Veysel”, “Hayyam”, “Hezarfen” üzere ve hatta Atatürk‘ü anlattığım “Yürüyen Köşk” ve “Şükran Türküsü” üzere bestelediğim 30-40 şairin şiirleri üzere… Hepsinde müzik, bir kıssa anlatmaya başlar…
SAY VAKFI KURULACAK
Babanız Ahmet Say’ın kitapları başta olmak üzere, kendi yapıtlarınıza de sahip çıkmak üzere; kısa bir mühlet evvel Say Vakfı’nı kuracağınızı söylediniz. Hangi kademedesiniz ve bu mevzuda neler düşünüyorsunuz?
Aslında yıllardır bize sorulan, bana teklif edilen, düşünülen çok insanın olmasını istediği bir şeydir bu vakıf… Babamın vefatından sonra doğal ki ben de bunu önemli olarak düşünmeye başladım; bir “Say Vakfı”… Bütün Say ailesinin toplam yapıtlarını derleyen, toplayan, koruyan, koruma eden, Türkiye ve dünyaya tanıtan… Babamın müzik üzerine yazdığı yayınları yanında edebiyat yapıtları, benim edebiyata yönelik tüm kayıt ve bestelerimle yazmış olduğum kitaplarımla büyük bir külliyat çıkıyor ortaya olağan ki..
Odatv.com
