Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’e en yakın gazetecilerden, Komersant’ın Kremlin muhabiri Andrey Kolesnikov, “perde arkası” haberleri ve kendine mahsus yorumlarıyla, Putin-Erdoğan doruğundan notlar aktardı.
Putin ve Erdoğan, görüşmenin akabinde geniş bir gazeteci kümesiyle kapsamlı bir basın toplantısı planlanmıştı lakin Kolesnikov’un kendi kaynaklarına dayandırdığına nazaran, basın toplantısı Erdoğan’ın inisiyatifiyle iptal edildi. Bu ortada müzakereler biter bitmez Recep Tayyip Erdoğan ve heyetinin “eve döndüğü”, Türk cumhurbaşkanının iki hafta evvel İran’da olduğu üzere akşam yemeğine kalmadığı, dört saatlik görüşmelerde yalnızca çay ve kahve ile yetindiği belirtildi.
Kolesnikov, “son vakitlerde kendi kendisine eskisinden daha fazla hürmet duymaya başladı” dediği Erdoğan’ın milletlerarası siyasetteki rolüne değinerek, “Recep Tayyip Erdoğan kendisine olan bağımlılığın arttığını ve onun Rus uçağının düşürüldüğü günlerde Putin’e tövbe mektubu yazmak zorunda kalan Erdoğan ile birebir olmadığını anladığını” yazdı.
Rus gazeteci, yazısında sık sık Erdoğan’ın hareketlerindeki yavaşlığa değindi ve bunu Brejnev’in son yıllarıyla kıyasladı.
Kolesnikov, Erdoğan’ın “Bugün natürel dünyanın gözü Soçi’de. ‘Acaba Soçi’de ne görüştüler, ne yaptılar?’ Burayı takip ediyorlar. Bizim de yapacağımız bu görüşmelerden sonra da bunlara verilecek olan karşılıklar onları aşikâr istikamette yönlendirecektir” kelamları içinse, dünyanın Tayvan’dan Kosova’ya pek çok kıymetli günemi de bulunduğunu hatırlatarak, “Recep Tayyip Erdoğan, kimsenin hayal edemeyeceği kadar kıymetli olduğuna karar vermiş olabilir” yorumunu yaptı.
MÜZAKERELER “KAOTİK”
Yazıda, Putin’in Erdoğan’ı “büyük dost” olarak isimlendirdiği ve genel olarak “ortağına tüm hürmetini gösterdiği” vurgulandı.
Yazar bu tespitin akabinde, kendi İstanbul’a uçuş tecrübesine de değinerek “Şunu da eklemek isterim ki Türkiye, bildiğiniz üzere Avrupa’ya açılan neredeyse tek penceremiz olmaya devam ediyor. Ve yarın bu pencere bir nedenden ötürü değişim rüzgarıyla birdenbire kapanırsa, o vakit ne olacak?” diye sordu.
Kolesnikov dört saatten fazla müddetim müzakerelerine biraz “kaotik” olduğunu, baş başa görüşen başkanların vakit zaman heyetlerinden kendilerine gereksinim duydukları birini çağırdıklarını, sonra onları yollayıp teğe bir konuşmaya devam ettiklerini yazdı.
Yabancı başkanlarla bu tıp toplantılarda Rusya’nın Müslüman toplumunu temsil eden Çeçenya başkanı Ramzan Kadırov, müzakereler sırasında başkanlar tarafından “talep edilmedi” ve dışarıda bekledi.
Kolesnikov, Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak’ı, Türkiye’nin artık doğalgaz için kısmen ruble ödeyeceğini açıklaması için de yorum yaptı. Muharrire nazaran bu Türkiye’den çok genel durumla ilgili ve “aksi takdirde, yani eski ödeme tertibi devam etse, (Rusya tarafından rubleyle ödemeye zorlanan) Avrupa için özel bir ceza varmış üzere görünecekti. Meğer artık (Türkiye’nin de kısmen ruble ile ödemesi) Rusya ile gaz tedarik ettiği ülkeler ortasındaki bağlarda (genel) bir iş kuralı üzere görünecek” dedi ve ekledi: “Gerçi bildiğiniz üzere, ruble olarak ödeme yapılması, bu sürecin rastgele bir kurbanı için çok faza sorun yaratmıyor.”
