Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın partisinin küme toplantısı konuşmasında, “Düşünün Dolmabahçe Bezmialem Valide Sultan Camii’nin içinde bu eşkıyalar, bu teröristler, bira şişeleriyle, bira kutularıyla adeta caminin içini pislemişti. Bunlar bu türlü, bunlar çürük, bunlar sürtük, bunlar için ulu mabed nedir, ne değildir, o denli bir şey yok” sözlerini kullanması reaksiyon çekti.
Erdoğan’ın ‘sürtük’ tabirini kullanması üzerine RTÜK Üyesi İlhan Taşcı da RTÜK idaresine davette bulundu. RTÜK’ün Erdoğan’ın konuşmasını yayınlayan kanalları incelemesi gerektiğini belirten Taşcı, “Siyasilerin faaliyetlerini denetlemeye başlayan RTÜK, Seyahate katılanlara ‘sürtük’ diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konuşmasını canlı veren kanalları 6112 sayılı yasanın 8/1/m ile n bendinde düzenlenen yayınlarda ‘kaba, argo ve müstehcen’ tabirlere yer verilemeyeceği unsuru istikametinden incelemeli” dedi.
İlhan Taşçı’nın RTÜK’e idaresine yaptığı müracaat şöyle:
“01 Haziran 2022 tarihinde AK Parti Meclis Küme toplantısında konuşan Genel Lider Sayın Recep Tayyip Erdoğan, Seyahat Direnişinin yıl dönümü nedeniyle yaptığı değerlendirmede Seyahate katılanlar için; “…bunlar bu türlü, bunlar çürük, bunlar sürtük…” sözlerini kullanmıştır.
TDK sözlüğünde “sürtük” sözünün karşılığı “Aynı anda birden fazla bireyle gönül eğlendiren bayan, hayat kadını” olarak yer almaktadır.
“Çürük” ve “sürtük” sözleri ayrıyeten toplumda aşağılama ve küçük düşürme maksadıyla kullanılan özneyi kamuoyu önünde kötüleyen ve nefret edilmesine neden olan anlatımlardır.
“DİLİN SEVİYESİZ, KABA VE ARGO KULLANIMINA YER VERİLEMEZ”
Özgürlüğe, barışa ve 84 milyonun kardeşliğine adanmış Seyahat direnişine katılan milyonlarca yurttaşımıza yönelik hakaret dolu bu tabirler, birçok haber kanalı tarafından canlı olarak ve sonrasında haber bültenlerinde, çocukların da ekran başında olduğu ana haber bülteni saatlerinde yayınlanmıştır.
6112 sayılı Kanunun yayın prensiplerini düzenleyen 8. Hususu Birinci fıkrasının (m) bendinde “Türkçenin, özellikleri ve kuralları bozulmadan yanlışsız, hoş ve anlaşılır biçimde kullanılmasını sağlamak zorundadır; lisanın seviyesiz, kaba ve argo kullanımına yer verilemez” kararı yer almaktadır.
Ekranlarda lisanın seviyesiz kullanımı yalnızca maddeyi ihlal etmemekte, lisan aracılığıyla düşünen insanın manaya bütünlüğünü bozmakta, bedellerin ve kültürün aktarıcısı lisanı de tahrip etmektedir.
Lisanın kanıyı ve münasebetiyle o lisanı konuşanları etkilediği birçok çalışmayla ortaya konmuştur. Fikrin de lisana döküldüğü çok görülmüştür ki bundan ötürü dilbilimciler lisan aklın ayak izidir derler.
İzleme araştırma sonuçlarına nazaran ebeveynler için kaba konuşma ve küfür, çocukların en çok etkilendikleri içerik alanı olarak şiddet ve dehşetten sonra üçüncü sırada gelmektedir. Hakikaten çocuklar bu nitelikteki hareketleri ve telaffuzları görsel-işitsel medyada yer aldığı için olağan kabul etmekte, olumsuz davranışları rol model olarak daha çok örnek almaktadır. Bir araştırmaya nazaran de kitle irtibat araçlarında küfür ve argonun yer almasının gençlerin küfür ve argo kullanımını yüksek seviyede artırdığı tespit edilmiştir.
“KÜFÜR, HAKARET YAHUT ARGO SÖZCÜKLERLE SESLENMESİ HUKUKEN DE OLANAKSIZDIR”
Hele hele kamuoyu önünde olanların, tüm çocuk ve gençler için rol model olma mümkünlüğü bulunanların böylesi kaba bir lisanı kullanmalarının yaratacağı lisan ve fikir kirliliği tartışmasızdır.
Bir hukuk devletinde hiç kimsenin bir öteki kişi yahut şahıslara her ne sebeple olursa olsun ve her ne pozisyonda bulunursa bulunsun küfür, hakaret yahut argo sözcüklerle seslenmesi, tanımlaması, tanım etmesi ahlaken de hukuken de olanaksızdır. Bu tabirlerin canlı yayınlarda milyonlarca yurttaşa yönelik kullanılması düşünülemez, kabul de edilemez.
Tüm yurttaşlarına “Efendiler” diye seslenen Atatürk’ün kurduğu Türkiye Cumhuriyeti’nde hiç kimsenin kimseye hakaret etme, kaba lisan kullanma hakkı ve “özgürlüğü” olamaz. Bu topraklar üzerindeki her yurttaş eşit haklara sahiptir. Hiç kimsenin bir diğerine karşı üstenci bir lisan kullanması düşünülemez. Bir siyasi partinin genel lideri olmak hiç kimseye yurttaşlara hakaret, kaba lisan kullanma hakkını da vermez.
Sayın Erdoğan’ın açıklamalarının toplumsal medya başta olmak üzere farklı mecralarda da görüldüğü üzere toplumda infial yarattığı açıktır.
RTÜK Yasası yeterince tüm yurttaşlara -her ne pozisyonda olursa olsun- ve tüm yayıncılara eşit uzaklıkta olmak zorundadır.
“84 MİLYON YURTTAŞIN DUYDUĞU BU KABA VE ARGO TABİRLERİ RTÜK DUYMAMAZLIKTAN GELEMEZ”
84 milyon yurttaşın duyduğu bu kaba ve argo sözleri RTÜK duymamazlıktan gelemez, gelmemelidir. RTÜK hem bu lisana, hem de bu lisandan kaynaklı rahatsızlığa kulak tıkayamaz.
İktidar partisinden sonra ülkenin en çok oy alan ana muhalefet partisi CHP Genel Lideri Sayın Kemal Kılıçdaroğlu’nun hakaret, kaba lisan, argo içermeyen açıklamalarını, yorumsuz olarak canlı yayınlayan medya hizmet sağlayıcılara, ışık suratında refleks göstererek bir gecede rapor hazırlattıran ve kelam konusu kanallara tavandan idari para cezası uygulanması kararı alan RTÜK’ün, bilhassa çocuklara ve gençlere rol model olması gereken/beklenen Sayın Erdoğan’ın hakaret ve küfür içerikli kaba lisan kullanımını canlı yayınlarda ve haber bültenlerinde ekrana taşıyarak, 6112 sayılı kanunun 8. Hususu Birinci fıkrasının (m) bendini ihlal eden medya hizmet sağlayıcılar hakkında da derhal kıymetlendirme raporu hazırlattırılarak birinci Üst Şura toplantı gündemine alınması konusunda gereğini arz ederim.”
