Milliyet Gazetesi müellifi Özay Şendir bugünkü yazısında dünya savaşları sebebiyle istenen savaş tazminatlarını yazdı.
Özay Şendir’in “Yunanistan’dan kaç yüz milyar euro tazminat isteyelim?… ” başlıklı yazısında şunları kaleme aldı:
Polonya, 2. Dünya Savaşı tazminatı olarak Almanya’dan 1.3 trilyon dolar istemeye hazırlanıyor.
Yunanistan, Almanya’dan 2013 yılında 162 milyar euro tazminat talep etmişti.
Sonra 2015 yılında bu tazminatı 269 ile 332 milyar euro ortasındaki bir sayıya çıkardılar, hükümetin yaptığı hesaplamayı To Vima gazetesi yayımladı.
Sonra Yunanistan Dışişleri Bakanlığı, Almanya’ya bir nota vererek 1. ve 2. dünya savaşlarında uğradığı 320 milyar euro’luk zararın ödenmesi için müzakerelere başlama davetinde bulundu.
Hatta Almanya’nın yeni Dışişleri Bakanı’nın temmuzdaki ziyaretinde Yunanistan Dışişleri Bakanı Dendias mevzuyu tekrar gündeme getirdi, konuğuna de o devri anlatan bir kitap ikram etti.
Almanya, 1960’ta, Federal Almanya Cumhuriyeti periyodunda Yunanistan’a 115 milyon mark tazminat ödediğini ve bahsin kapandığını söylüyor. Berlin, Polonya ile olan tazminat sıkıntısının de geçmişte çözüldüğü ve mevzunun tekrar müzakere edilemeyeceğini söylüyor.
Aslında misal bir durum İsrail için de geçerli, Almanya İsrail’e çok önemli bir tazminat ödedi lakin sonrasında çeşitli fonlarla soykırım kurbanlarına para ödemeye devam etti. 2007’de de Almanya Hükümet Sözcüsü Thomas Steg, İsrail’den talep geldiği takdirde ek ödemelerin müzakere edilebileceğini söyledi.
Demek ki dünya savaşları için hala tazminat talep ediliyor, husus geçmişte mutabakatla sonuçlanmış olsa bile tazminat belgeleri tekrar açılabiliyor.
Edirne’deki Karaağaç Mahallesi’ni bilir misiniz?
Yunanistan sonuna 4 km aralıktaki bu mahalle, 1923 Lozan Antlaşması’nda Yunanistan tarafından savaş tazminatı olarak Türkiye’ye bırakıldı.
Mustafa Kemal Atatürk’ün Nutuk’undan o tazminat kısmını okumanızı bilhassa öneririm.
Türkiye ismine Lozan’a katılan İsmet Paşa ile devrin Başbakanı Rauf Beyefendi ortasındaki en şiddetli tartışmalar Yunanistan’dan alınacak savaş tazminatı konusunda yaşandı. Mustafa Kemal Atatürk bu tartışmaya şahsen müdahale etmek zorunda kaldı.
Lozan’da İtilaf Devletleri, iç karışıklıklar yaşayan Yunanistan’ın savaş tazminatı ödeyecek gücü olmadığını ve bu yüzden Karaağaç’ın tazminat olarak Türkiye’ye verilmesini önerdi. İsmet Paşa, hala işgal altında olan İstanbul ve başka değerli sıkıntıları göz önünde bulundurarak, bu mevzuda olumlu adım atılması gerektiğini söyledi. Başbakan Rauf Beyefendi, “Gerekirse Yunanla yine savaşırız” diyerek Karaağaç’ın tazminat olarak alınmasını kabul etmedi. İkili ortasındaki şifreli telgrafların lisanı giderek sertleşti, İsmet Paşa, Rauf Bey’e, “Ben müzakerelerden ayrılırım, burada olmaya meraklı Maliye Bakanı’nı yollayabilirsin” diye telgraf çekti. Mustafa Kemal Atatürk, ikili ortasındaki tüm yazışmaları okuduktan sonra izlediği yolu Nutuk’ta şöyle anlatıyor:
“Genellikle iki tarafa karşı aldığım hal yumuşak olmadı. Bir tarafa hak vererek öbür tarafı susturma yolunu tutmadım.” Türkiye, parasız ve iç karışıklık halindeki Yunanistan’ın tazminat olarak Karaağaç’ı vermesini kabul edip, verdiği odunun karşılığında başta İstanbul’un boşaltılması olmak üzere yaşamsal mevzularda aldığı sonuçlara odaklanmış.
Türkiye üzerinden uçan leyleklere, “Türkler yayılmacı, oradan uçmayın, bizim ülkemizden uçun” deme talihi olsa hiç düşünmeden bunu yapabilecek bir Yunanistan hükümeti var karşımızda.
Her yeni güne Türkiye’ye ne kötülük yapabiliriz diye başlıyor ve ellerinden geleni arkasına koymuyorlar.
Bu berbatlığa karşı hem diplomatik hem de gerektiğinde askeri yolları kullanmadığımız takdirde, Atina, Ege’de Türk kara sularını yüzde 7’ye düşürecek, 12 mil adımını da atacak, Türk askerinin Kıbrıs’tan çıkarılması için AB ordusu ve üyesi olmasak NATO’yu misyona çağıracak.
Rum Dışişleri Bakanı bu hafta AB dışişleri bakanlarına, Türkiye’nin Kıbrıs Barış Harekâtı ile Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin tıpkı şey olduğunu anlattı utanmadan. Nikos Sampson’a darbe yaptıran Albaylar Cuntası’ndan, Ada’daki anayasal sistemin bozulmasının tüm garantörlere müdahale hakkı verdiği Londra-Zürih muahedeleri falan hiç kelam etmedi.
Türkiye, Yunanistan ile palavra yarıştırabilecek bir ülke değil, bu onların üstün tarafı.
Çirkin olmakta yarışamıyorsak, Yunanistan’ın Almanya’ya doğrulttuğu silahı artık biz onlara doğrultabiliriz. Madem kapanmış tazminat belgeleri tekrar açılıyor, Yunanistan, Anadolu’yu işgalin tazminatını artık ödesin.
Yunanistan Lozan’ı takmayıp adaları silahlandıran bir ülke olarak, “Tazminat sıkıntısını Lozan’da çözdük” diyemez. Türkiye tahminen tazminat alamaz lakin Anadolu’daki Yunan barbarlığını bir kere daha anlatma ve kimin kimin toprağında gözü olduğunu bir defa daha dünyaya duyurma talihi bulur.
Yunanistan’dan savaş tazminatı istemek için o kadar çok evrak var ki…
26 Ekim 1921’de devrin Sovyet Dışişleri Bakanı Çiçerin’in İtilaf Devletleri’nin dışişleri bakanlarına yolladığı, Yunan ordusunun çekildiği her yerde yaptığı katliamı anlatan ve protesto eden mektubu mesela.
ABD İstanbul Başkonsolos Yardımcısı James Loder Park’ın Manisa Yangını Raporu, Fransa Temsilcisi Henry Franklin Bouillon’un tekrar Manisa yangını tespitleri, Uşak Yangını,sonra işgal periyodunun Yalova Katliamı, Karatepe Katliamı, Bilecek Katliamı, Menemen Katliamı, Orhangazi, Yenişehir, Armutlu katliamları, Bergama Baskını… Liste uzayıp gidiyor. Bunlar yabancı kaynaklarda olanlar ancak bir de yerli kaynaklarımız var. Tetkik-i Mezalim ve Tetkik-i Fecayi kurullarının raporları işgal yılları değilse de kaçan Yunan ordusunun barbarlıklarını tespit edip kayıt altına almıştı. Bu raporlar kesinlikle devlet arşivlerinde duruyordur.
Akıllardaki “Ya diğer ülkeler de bizden tazminat isterse?” sorusuna da gelelim:
Türkiye aslında hem savaş tazminatı hem de Osmanlı’nın borçlarını ödemiş bir ülke.
Mesela, İngilizlerin Birinci Dünya Savaşı’nın başında el koyduğu iki savaş gemisini savaş taznimatı olarak İngiltere’ye bırakıldı. Tekrar Lozan’da Osmanlı’dan kalan 105 milyon 553 bin 623 altın liralık borcu kabul ettik. 1928’de ödeme planı mutabakatı yapıldı fakat 1929 Buhranı’nı fırsata çeviren Türkiye, 1933’te Paris Antlaşması’yla bu borcu 8 milyon 578 bin altın liraya düşürdü. Yani Osmanlı borçlarının yüzde 80’inini sildirmeyi başardı.
Tazminat sıkıntıları sıkıntılıdır ya, genç Cumhuriyet 1934 yılında da ABD ile bir mutabakat imzaladı.
Bu mutabakatla ABD vatandaşı olan tüm Ermeni, Rum ve Musevilerin açtığı tazminat davalarıyla, Türk vatandaşlarının ABD aleyhine açtığı tazminat davalarını düşüren bu antlaşma karşılığında ABD’ye 13 yılda 1 milyon 300 bin dolar ödeme yaptık. Bu antlaşmayla Birinci Dünya Savaşı sırasında Osmanlı vatandaşı olarak yaşayan ve daha sonra çeşitli sebeplerle Amerikan vatandaşlığına geçen, toprakları ve mallarına el konulan Amerikan vatandaşlarına ödeyeceği hiçbir tazminat bulunmadığını karara bağlanmış oldu.
Nasıl Yunanistan meclisi Almanya’dan tazminat istenmesine dair bir karar aldıysa, gerekli incelemeleri yaptıktan sonra TBMM de bu türlü bir karar alabilir.
Yunanistan Türkiye’ye karşı her gün ve sistematik olarak yaptığı kötülüklerin yalnızca askeri değil, diplomatik ve ekonomik sonuçları olacağını görmeli.
Almanya’dan tazminat isterken kullandıkları “Açlıktan ölenler” kısmına bakıp, o vefatları engellemek için Kızılay’ın İstanbul’dan Pire’ye yolladığı yardım gemilerini hatırlamalı…
Odatv.com
