Trakya’da binlerce dekar alanda ekili ayçiçeği tarlalarını istila eden çayır tırtılları istilasını sürdürüyor. Tırtıllar, İstanbul Çatalca’daki tarlalara da ziyan verdi. Yeşil yapraklarını yiyerek ayçiçeğin gelişimini engelleyen çayır tırtılları, tarlalara değerli ölçüde hasar veriyor.
İstanbul ‘da Çatalca Nakkaş Mahallesi’nde yaklaşık 20 gün evvel ayçiçeği tarlaları etrafında kelebek sayısının arttığı gözlendi. Bunun akabinde gelen tırtıl istilası, tarlalarda büyük tahribat yarattı. Hatta binlerce tırtılın sardığı traktörler görünmez hale geldi.
Tırtıl istilası, Bilecik, Eskişehir ve Çanakkale’de de tesirli olmaya başladı.
Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Nihat Pakdil, dün Kırklareli’nde çayır tırtıllarının tesirli olduğu tarlalarda incelemelerde bulunup “Edirne ve Kırklareli’nde çayır tırtılı sıkıntısını çabucak hemen bitti diyebiliriz” açıklaması yaptı.
Gıda krizinin konuşulduğu ve ayçiçeği yağı fiyatlarının rekor kırdığı bir periyotta yaşanan istila, birçok soruyu da beraberinde getirdi.
Odatv, hem Trakya’da ayçiçeği üreticisi olan, hem siyasetçi, hem de hukukçu olan DÜZGÜN Parti Genel Lider Yardımcısı Mehmet Tolga Akalın’a ulaştı.
Mehmet Tolga Akalın, bölgede uzun yıllardır ayçiçeği tarlalarını grup biçiyor. Yıllarca böcek istilalarıyla uğraş emiş bir çiftçi… Bu yılki çayır tırtılı istilasında ise aldığı tedbirler sayesinde, tarlaları etkilenmedi.
İYİ Parti Genel Lider Yardımcısı Mehmet Tolga Akalın ile tırtıl istilasını, son durumu, neler yaşandığını ve tahlilleri üzerine konuştuk.
TRAKYA’DA ASLINDA BİR YANGIN VAR
– Bölgede yaşanan istilayı nasıl özetlersiniz?
Mehmet Tolga Akalın: Bu sürecin bize gösterdiği birincil konu şu, bir siyasi olarak değil de, bir üretici olarak görüşlerimi aktarıyorum; devletimiz, kendi sonlarının içerisine düşman geldiğinde ne yapacağını biliyor, Silahlı Kuvvetleri var, karşı direnç gösterebiliyor. Ormanları yandığında da ne yapacağını biliyor, ancak ziraî alanlarda bir biyolojik uğraşla ilgili devletin hiçbir hazırlığı olmadığını bu süreç gösteriyor. 16-22 gün bu sürecin toplamı, biyolojik manada kendisini imha etmesi için öngörülen süre…
Trakya’da aslında yaşanan şu, bir orman yangını olduğunu düşünün, tüm Trakya’da orman yangınlarının birçok bölgede başladığını düşünün, lakin bu yangına müdahale eden bir tane uçak olmadığını, gerçek düzgün rastgele bir helikopter olmadığını, halkın elindeki 3 tonluk su tankerleriyle onları arazöz yapıp bu yangını söndürmeye çalıştığını düşünün. Aslında olan, yaşanan şey bu…
BAKAN’IN AÇIKLAMALARI GERÇEĞİ YANSITMIYOR
– Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Nihat Pakdil’in açıklamalarını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Bakan yardımcısının bölgeye gidip yaptığı açıklama, çok şanssız bir beyanat…
Bir milyon altı yüz dönüm yer olduğunu, tırtıl istilasının tesirli olduğu alanın yetmiş bin dönüm olduğunu söz etmiş. Bu sayılar gerçeği yansıtmıyor.
Meselenin şöyle bir boyutu var, bu bilinmiyor, biyolojik takip modeli yok sistemde. Yani, uydular üzerinden, o yeşil doku ve yeşil örtüdeki azalmaları görebilirsiniz.
Ne bir biyolojik takip yapılabiliyor teknik manada, ne de yer takibi…
Sahada bir devlet memurunun ya da muhtarın verdiği bilgi üzerinden data topluyorlar.
İPSALA’DA İLAÇLAMA UÇAKLARI YATIYOR
– İlaçlamalar tesirli oldu mu?
Bu cins çayır tırtıllarıyla ilgili bir tane ruhsatlı ilaç var sistemde. İlaçlarla ilgili tekliflerde de değişik bir kaos yaşandı. Herkes farklı ilaçlarla ilgili teklifler yaptı. Bir kamu otoritesi nitelikli olarak bununla ilgili ‘şu standartlarda bir ilaçlama yapılması lazım’ dahi diyemedi. Bu da kıymetli problemlerden bir tanesi…
Bir öbür değerli sorun ise yararlı böcek ve arı katliamı…
İlaçlamaların gün batımında ve yanlışsız dozda yapılması gerekiyordu. Gündüz yapılan ilaç uygulamaları nedeniyle arı katliamları yapıldı.
Bundan 20 sene evvel Trakya’da ve Türkiye’nin tamamında, teknik manada ziyanını bir kenara bırakıyorum, devletimiz, devrin hükümetleri çok rahat bir biçimde süne uğraşını uçaklarla yapıyorlardı. Yani, Türkiye’de bugün yüzlerce ilaçlama uçağı var, ama bir kriz durumunda alınması gereken önlemler nelerdir, bir mevzuat alt yapı eksikliğinin de olduğunu düşünüyorum.
20 sene evvel süne çabasını uçaklarla yapan bir Türkiye, bugün tıpkı uçakları alıp -ki çok daha gelişmişleri geldi- ilaçlama yapamıyor. İpsala’da ilaçlama uçakları yatıyor, kimsenin onları çağırdığı yok.
İlaçlar ‘kontak etkili’ ve ‘sistemik etkili’ olmak üzere ikiye ayrılır. Sistemik tesirli ilaçlarda yeşili yediği anda zehri içine alır. Kontak tesirli ilaçlar ise gördüğünde vurur. Bu hususla ilgili bile bir yönlendirme yok. Daha sistemik tesirli ilaçlar kullandırılıp bitki özsuyunu alıp hami işler yapılabilirdi. Burada da tarlanın tamamına değil, tarlaya kenardan girecekleri için, 15 metre kanat açarak çevreyi bir sefer ilaçlayarak tarlayı muhafaza imkanınız olurdu. Böylelikle yararlı böcekler de arılar da korunurdu. Birçok uygulama imanı var, biz bunları kendi çiftçilik uygulamalarımızda yapmaya çalıştık. Ben kişisel bir çiftçi olarak uygulamalarımızı bu halde yaptırdım.
LARVA DÖNEMLERİNDEYKEN BU RİSKLER TESPİT EDİLEBİLİR
– Sizce tırtıl istilasıyla nasıl çaba edilmeli?
İklim değişikliklerinin üzerinden, daha bunlar larva dönemlerindeyken bu riskler tespit edilebilir. Bu biyolojik takipleri yapan modellerin geliştirilmesi gerekiyor. Daha larva devrindeyken, çok kolay etraf ilaçlamalarıyla, ana esere girmeden bu sorun ortadan kaldırılabilir, lakin bu istikamette de bir hassasiyet yok.
Çayır tırtılı çok süratli yayılıyor. Bir tarlaya girdiklerinde, bir gün o tarlada kaldıklarında, o tarladan eser almak artık mümkün hale gelmiyor. Çok ağır bir tahribat yapıyorlar. Kimi tahribatlar vardır, yüzde 10, yüzde 20 oranında ziyan verir ve sarfiyat; bu o denli değil. Bu yok edici bir tahribat yapıyor.
Trakya’daki bu tırtıl hadisesi, yarınlara ait bir biyolojik afetle ilgili bize bir çaba konsepti geliştirme deneyimini en azından vermeli.
Bu saatten sonra çayır tırtılının kendi biyolojik ömrünü ikmal etmesini bekliyoruz. O da 16-22 günde toplam bitiyor. Bugünlerde pik noktalarının bittiği varsayım ediliyor.
DEVLETİN KURUMLARI KİMLERDE DRONE OLDUĞUNU BİLİYOR
– Çiftçiler drone ile ilaçlama yaptırmak için sıraya girdi. Bu hususta neden sorun yaşandı?
Ben drone ile ilaçlama yaptırdım. Bölgede aslında önemli manada drone var. Bir savaş durumunda ülkedeki bütün ciplere el koyuyorsunuz değil mi? Seferberlik durumlarında, gereksiniminiz varsa bütün iş makinelerine el koyuyorsunuz. Çiftçi, ferdi olarak drone kiralayıp ilaçlama yapıyor. Drone ile ilaçlama yapan bireyleri tespit edip maliyetlerinin bütçeden karşılanıp bunların ilaçlamasını devletin yapması gerekirdi. Drone sahiplerini siz ruhsatlandırıyorsunuz, siz yetkilendiriyorsunuz. Devletin kurumları kimlerde drone olduğunu biliyor. Bunlara uçuş dokümanı, uçuş müsaadesi veriyor. Tek merkezden denetim edilmesi halinde en tesirli gayret formüllerinden biri drone olabilirdi, fakat bu da kullanılamadı. Vatandaş kişisel olarak drone kiralamak için sıraya girdi, bekledi. Bu da tesirli bir sonuç ortaya koyamadı.
Caner Taşpınar
