Çöpler Altın Madeni işletmesinin yüzde 80 ini Kanada Avusturya iştirakinde bulunan Alecer Gold yüzde 20 Escort Seferihisar sini ise Çalık Holding e ilişkin Lidya Madencilik elinde bulunduruyor
Fırat Irmağı Çöpler Altın Madeni işletmesinin çabucak yanından akıyor
İliç in nüfusu maden çalışmasıyla yaratılan yeni istihdamla birlikte 2 binden Seferihisar escort 10 binin üzerine çıktı
2001 yılında sondaj çalışmalarına başlanan maden işletmesinde 2010 da siyanürle altın üretimine geçildi 2019 da sodyum siyanür 11 bin tona sülfürik asit üretimi 122 bin tona Seferihisar escort Bayan çıkarıldı 2021 de yayımlanan raporda ise 23 adet tehlikeli hususa yer verildi
Dolayısıyla vatandaşlar ve ekosistem için büyük etraf ve sıhhat sıkıntıları ortaya çıkmaya başladı
38 KİMYASAL KULLANILIYOR 23 Ü KANSEROJEN
Çöpler Altın Madeni nin ÇED raporunda 38 adet kimyasal var 38 kimyasalın 23 ü kanserojen unsur içeriyor
Bunlar ortasında teneffüs yollarına sudaki organizmalara önemli yanıklara aşındırıcı tesirlere cilt ve beğenilen çok tahrişlere neden olan sodyum siyanür nitrik asit bakır sülfat sodyum hidrosülfit üzere tehlikeli hususlar de bulunuyor
Çöpler Maden İşletmesi’nde kullanılan kimyasallar ÇED raporu
TEHLİKEYİ GÖREN RAPORLAR
Çöpler Altın Madeni hakkında bugüne kadar Türk Toraks Derneği Türk Tabipler Birliği ve TEMA üzere kurumlar bilimsel raporlar hazırladı
Türk Toraks Derneği tarafından 24 Temmuz 2017 de hazırlanan raporda tesiste kullanılacak hususların çabucak hepsinin insan sıhhati ve ekolojik hayat açısından riskli olduğunun altı çizildi
Türk Toraks Derneği nin raporunda Bazıları örneğin kuvars içeren kum yalnızca çalışan sıhhati açısından risk oluşturmakta iken silik silikozise yol açmaktadır kanserojen olduğu bilinmektedir birçok unsur başta çalışan sıhhati olmak üzere etraftaki beşerler ekolojik ömür üzerinde olumsuz tesir potansiyeline sahiptirler denildi
TÜRK TORAKS DERNEĞİ KANSER KRONİK KALP AKCİĞER ASTIM
Prof Dr Metin Akgün ün hazırladığı bu raporda şu sözler dikkat çekti
Dizel yakıt kullanımına bağlı olarak çok sayıda toksik gaz ve partikül oluşmaktadır Çalışanlar ve yakın etraftakiler tarafından solunan dizel yanma eserlerinin içerisinde insan sıhhati açısından ziyanlı çok sayıda toksik gaz ve partikül bulunmakta olup başta akciğer sıhhati açısından olmak üzere kanser dahil çok sayıda hastalığa neden olabilmektedir Bu bahiste yapılan çalışmalar dizel yakıtların kansere yol açma mümkünlüğünün en yakın etrafta daha fazla olduğunu göstermektedir Münasebetiyle çalışanlar ve etraf halkı için önemli sıhhat sorunu oluşturabilecek potansiyelde gözükmektedir Dizel yakıtlarının kullanımı sonucu açığa çıkan ince partiküller amfizem astım kronik kalp ve akciğer hastalığı olanlarda hastalıkların alevlenmesine yol açabileceği üzere bilhassa çocuklarda akciğer gelişimini olumsuz istikamette etkileyebilir
TTB ARSENİK SEVİYESİ YÜKSEK
Türk Tabipler Birliği nin 25 Mayıs 2021 Çöpler Altın Madeni işletmesiyle ilgili hazırladığı bilimsel raporda bölgeden alınan örneklerde arsenik seviyesinin yüksek olduğu saptandığı belirtilerek şu sözlere yer verildi
Altın madeni etrafında bulunan yüzey sularından topraktan suda yaşayan bitki ve böceklerden kara bitkilerinden kuşlardan alınan örneklerde arsenik seviyesinin yüksek olduğu saptanmıştır
Şebeke sularındaki civa seviyesinin artışının atık havuzlarıyla bağlı olduğu atık depo alanlarında gerçekleşen sızıntı ve taşmalar sonucunda suya ve toprağa kadmiyum karıştığı bilimsel çalışmalarla belirlenmiştir Soluma su ve besinin tüketilmesi yoluyla bedene alınan siyanür ve başka ağır metaller nedeniyle tüm canlılarda akut ve kronik zehirlenme kansızlık kalp yetmezliği kanser böbrek yetmezliği akıl hastalıkları ve olağandışı doğumlar görülür
25 Mayıs 2021 tarihli Türk Tabipler Birliği’nin Çöpler Maden İşletmesi raporu
TEMA ÖLDÜRÜCÜ OLABİLİR
İTÜ den Prof Dr İsmail Duman ın ÇED raporuna ait görüşü de öbür iki görüşle emsal nitelikte Prof Dr İsmail Duman temel çevresel riskin siyanür tarafından mobilize edilen ağır metallerden kaynaklandığını bilhassa arsenik bileşiğinin sulu fazda bulunduğunu ve bunların da tehlikeli birer zehir olduğunu belirterek Fare zehri olarak da bilinen arseniğin akut tesiri çok ölçüde alındığında öldürücü olmasıdır Kronik tesirleri ise şöyledir cilt kanseri duyu bozukluğu refleks kaybı ve depresyon kansızlık kalp yetmezliği kan kanseri lenf sistemi kanser karaciğer tümörü doğuştan sakatlıklar gelişmesini tamamlamadan doğan bebekler akciğer kanseri böbrek yetmezliği ve akıl hastalıkları görüşünü belirtiyor
En ufak bir dalgınlık ve acemilik telafi edilemeyecek felaketlere yol açabilir diyen İsmail Duman Fırat Nehri ndeki ve barajlardaki suyun yıllar uzunluğu kullanılmayacak hale geleceğini bunun da ziraî üretimin sonu manasına geldiğini vurguluyor
İTÜ Öğretim Üyesi Prof Dr İsmail Duman ın ÇED raporuna ait görüşü
TAHLİL SONUÇLARI SİYANÜR ZEHİRLENMESİ
14 Eylül 2020 yılında vefat eden Fatma Tiftik in ölmeden evvel yapılan analizlerinde Tiftik in hastalığın en güçlü nedeninin siyanür zehirlenmesi olabileceği belirtildi Fatma Tiftik in hastaneye gittiğinde yapılan MR analiz sonucunda şu sözler yer aldı
Tanımlanan bulgular hastanın akut kliniği ile birlikte değerlendirildiğinde geniş ayırıcı teşhis skalasına sahiptir Bulgular non spesifiktir Siyanür zehirlenmesi ihtimali olan hastalarda radyolojik bulgular patognomonik olmamakla birlikte bu teşhis ile uyumludur Başta siyanür zehirlenmesi siyanür zehirlenmesi olmak üzere toksik metabolik nedenler ayırıcı teşhiste başta düşünülmemelidir
Odatv olarak analiz sonucunun ne manaya geldiğini sorduğumuz tabipler MR sonucunun kesin sonuç vermemekle birlikte rapora nazaran Fatma Tiftik in hastalığının en güçlü ihtimalinin siyanür zehirlenmesi olduğunu söyledi
ZEHİR SAÇAN EVAPORATÖRLER
Anagold şirketi maden alanına 197 futbol alanı büyüklüğünde bir atık barajı inşa etti 25 yılda dolması planlanan bu baraj 2 yılda dolunca evaporatörlerle siyanürlü ve sülfürik asitli suları buharlaştırlma yoluna gidildi Madene karşı uğraş eden bölge halkından Sedat Cezayirlioğlu evaporatörin atmosfere zehir saçtığını tabir etti
9 ay boyunca kullanılan ve sonrasında yasaklanan evaporatörler
Odatv ye konuşan Sedat Cezayirlioğlu şunları söyledi
Burada siyanür üzere kimyasallar olduğu resmi dokümanlara girdi Atmosferde hudut yoktur bulutlar nereye giderse evaporatörler kanserojeni oraya yağdırdı 2021 yılının Ekim ayında aldılar 10 tane evaporatör bunların bir tanesi iki katlı bina büyüklüğünde Evaporatörler bölgeye zehir saçtı 9 ayın sonunda kullanılması yasaklandı
Ersin Eroğlu
