Türkiye Futbol Federasyonu TFF 2022 23 dönemine ait grup harcama limitlerini THL belirledi Kulüplere tanımlanan Kadıköy Escort THL ye nazaran 19 Harika Lig kulübü 2022 23 döneminde yüzde kırk aşım yapabilme hakkı dahil toplam 8 milyar 678 milyon 85 bin 555 TL harcama yapabilecekler
Dünya Gazetesi Eko Bostancı Escort Spor muharriri Tuğrul Akşar bugünkü köşesinde kulüplere tanımlanan harcama limitlerini kaleme aldı
Akşar ın yazısı şöyle
“KULÜPLER SON DÖRT YILDA 23 MİLYAR TL PARA HARCADILAR!
THL uygulaması 2019 20 dönemiyle başladı Geçen dört dönemde Muhteşem Lig de çaba eden Ümraniye Escort 26 farklı gruba tanımlanan harcama limitleri toplamı 23 milyar TL ye ulaştı
RAKAMLARLA KADRO HARCAMA LİMİTLERİNE BAKIŞ
1 2019 2023 ortası Üstün Lig’de çaba eden 26 ekibe toplam 23 milyar 267 milyon 408 bin 902 İstanbul Escort TL harcama limiti tanımlandı
2 2022 23 döneminde 40 aşım yapabilme hakkıyla birlikte toplam 19 gruba tanımlanan toplam THL 8 milyar 678 milyon 85 bin 555 TL oldu
3 Son 4 devirde THL artış oranı 243 oldu
4 Son 4 devirde kadro başına ortalama THL deki artış 225 gerçekleşti
5 Son 4 periyotta 3 büyük kulübün THL’den aldığı ortalama hisse 40 12’ye ulaştı
6 Geçen yıla nazaran kulüplere tanımlanan THL de artış oranı 40 aşım dahil 75 olarak gerçekleşti
7 Kadro başına ortalama THL 2022 23 döneminde 456 milyon 741 bin 345 TL oldu
8 Üç büyük kulübü çıkartırsak 2022 23 döneminde grup başına ortalama THL i 299 536 349 TL
9 4 büyük kulübün 2022 23 döneminde toplam THL’den aldığı hisse 54 9 oldu
10 2022 23 döneminde en yüksek ile en düşük THL ortasındaki fark Galatasaray ile Karagümrük 1 milyar 384 milyon 799 bin 628 TL olarak gerçekleşti
11 En yüksek harcama limiti 40 aşım dahil 1 milyar 545 milyon 820 bin 482 TL ile Galatasaray a tanımlanmış oldu
GELİRİN ÜZERİNDE HARCAMA LİMİTİ OLUR MU?
Takımların harcamalarını denetim altına alarak onları mali disipline yönlendirmeyi hedefleyen bu uygulamanın ne kadar hedefine hizmet ettiğine bir bakalım Bu emelle yeniden rakamsal datalar üzerinden bir tahlil yapmakta fayda var
a Muhteşem Lig in toplam gelirleri yaklaşık 5 Milyar TL civarında Buna rağmen gruplara tanımlanan yaklaşık 8 7 milyar TL THL limiti gruplarımızın gelirlerinden 73 daha fazla Yani kulüpler bu harcama limitlerini sonuna kadar kullanmaya kalkarlarsa 3 7 milyar TL daha borçlanmak zorunda kalacaklar Özetle kulüpleri gelirlerinin üzerinde harcama yapmaya yönlendiren teşvik eden bir model ile karşı karşıyayız Buradaki temel soru Gelirleri kısıtlı olan kulüpler kendilerine tanımlanan harcama limitleri için parayı nereden ve nasıl bulacaktır 20 milyar TL ye dayanan Harika Lig kulüplerinin borcu bu modelle 25 milyara ulaşabilir
b Dört büyük kulübün toplam gelirleri 2 milyar 933 milyon TL civarındadır Bu kulüplere tanımlanan toplam harcama limiti ise 4 milyar 764 milyon 662 bin 906 TL olup gelirlerinden 62 daha fazladır Zati borç batağında olan bu kulüplerin bu harcama limitleriyle finansal sıkıntıları daha da artacaktır
c Dört kulübün 6 2 milyar TL ye ulaşan birikimli ziyanları sonucu özkaynak açıkları 5 1 milyar TL ye ulaşmıştır Özkaynaklarını kaybetmiş gelirlerinin üzerinde birikimli ziyanı olan dört kulüp THL ye nasıl harcayacaktır
d THL ile gelir karşılaştırması yapıldığında THL Gelir oranı Galatasaray da 134 Trabzonspor da 164 Fenerbahçe de 102 ve Beşiktaş ta da 90 dır Bu sürdürülebilir bir durum değildir Bu rasyonun pratikteki manası ise bu kulüplerin olmayan parayı harcadıklarıdır Yani gelecekteki gelirlerini şimdiden iskonto ettirmeleridir
e THL uygulaması kulüplerde mali disiplini değil harcamayı özendiren bir niteliğe sahiptir Yetersiz gelir nedeniyle borçlanmak durumunda kalan grupların Top Borç Top Gelir oranları da sürdürülebilir olmaktan uzaktır 28 02 2022 bilgilerine nazaran bu bağlamda dört kulübün ortalama toplam borçlarının ortalama gelirlerine oranları 381 e ulaşmış durumdadır Bu oran BJK de 510 FB de 384 GS da 311 ve TS de 320 dir
YANITLANMASI GEREKEN SORULAR…
Şüphesiz hiper enflasyonun olduğu bir iktisatta kulüplerin de nakdî ihtiyaçları artacaktır TFF nin genel mantığı bu uygulamayla ortaya çıkıyor ki THL yi de enflasyona yakın bir oranda artırmak tarafındadır
Bu tahminen böylesi bir ekonomik dengesizlik ortamında makul görülebilir lakin gözden kaçırılmaması gereken bir gerçek var ki kulüplerin gelirleri enflasyon kadar artmamaktadır Masrafların gelirlerden daha süratli arttığı bir ortamda kulüplerin mali istikrarlarını kurabilmeleri mümkün olamayacaktır
Enflasyondaki artış oranına nazaran kulüplere tanımlanan THL deki artış bir evvelki yıla nazaran 75 olarak gerçekleşmiştir Enflasyonun sayıları şişirdiği bir gerçektir Lakin THL ile uygulaması da futboldaki enflasyonu artırıcı bir tesire sahiptir Bunun kaçınılmaz sonucu Türk futbolunda enflasyonist artış olacaktır Bu da kadroların mali yapılarını olumsuz etkileyecektir
BUNA NAZARAN SORULARIM….
Ziyanda batakta olan kulüpleri mali disipline sevk etmek için getirilen bu uygulama hala gayesine hizmet etmekte midir Yoksa kulüpleri mali disiplinsizliğe mi harcamaya mı teşvik etmektedir
Borçlarını döndüremeyen faaliyet masraflarını bile karşılayabilecek gelir yaratamayan ziyanları gelirlerinin üzerine çıkmış özkaynakları negatife dönmüş finansal kriz sarmalındaki Türk kulüpleri kendilerine tanımlanan ya da bloke edilmiş bulunan limitleri harcayabilecek kaynağı nereden ve nasıl bulacaktır
Futbol federasyonunun belirlediği limitlerin ne kadarlık kısmının kulüplerce harcandığı denetim edilmekte midir
Futbol otoritesi bu model ile kulüpleri finansal disipline sevk edip mali yapılarını düzeltebileceğine inanmakta mıdır
Futbol otoritesi bu limitleri belirlerken kulüplerin finansal tablolarını kendi web sayfasında yayınlayacak şeffaflığı neden göstermemektedir
SONUÇ OLARAK:
TFF nin THL uygulaması her ne kadar kulüplerin harcama bütçelerini denetim ve kontrol altına alarak kulüplerin mali yapılarının güçlendirilmesini amaçlasa da mevcut uygulama kulüplerin finansal yeterliğini sağlamaktan ve finansal dengeyi kurmaktan uzaktır Bilakis harcamayı cesaretlendiren günü kurtarmaya yarayan palyatif bir tahlil olarak karşımıza çıkıyor
Bu uygulama rekabetçi istikrarın orta ve uzun vadede daha da bozulması ve haksız dengesiz rekabetin artması manasına geliyor Rekabetçi istikrar istikrarsız rekabete dönüşüyor Bu uygulamayla rekabet TFF aracılığıyla tekrar şekillendiriliyor