dünya gazetesi muharriri Alaattin Aktaş TÜİK’in akaryakıttaki fiyat derleleme sistemiyle ilgili öylesine hassas bir fiyat Beylikdüzü Escort derleme formülüne geçmiş ki insan hayretler içinde kalıyor ve natürel ki bu hassasiyetin her alanda sergilenmesini diliyor tabirlerine yer verdi
Alaattin Aktaş şunları yazdı
Bu ölçümün nasıl yapıldığını birazdan anlatacağım Beylikdüzü Escort Bayan özünde hakikat bir yol Lakin bu hususta böylesine hassas olanların öteki yandan husus sepetini köşe bucak saklar duruma gelmeleri de büyük bir çelişki oluşturuyor Kimse bizim hesaplama yaparken hangi fiyatları Esenyurt Escort kullandığımızı görmesin gaye bu Şimdiye kadar görüyorduk da ne oluyordu durumunuz ve prestijiniz mayıstan daha mı berbattı Unsur sepetini gizlediniz de daha mı yeterli oldu
Herhalde unsur sepetini gizleme kararını bir anda almadınız Madem bu türlü bir niyetiniz vardı hiç olmazsa TÜFE artışını yüzde 7 25 açıkladığınız nisanda bunu yapsaydınız ya daha az reaksiyon çekerdiniz Bunu da mı düşünmediniz
Bütün kestirimlerin çok çok altında bir oran açıkla zati şaşkınlıkla karşılanan bu oranın inandırıcılığını kendi elinle tümüyle yok etmek için de eş vakitli olarak unsur sepetini gizle Yapılan yanlış da zamanlaması da tümden yanlış
HESAPLAMA İNCELİĞİ
Gelelim akaryakıttaki hesaplamanın nasıl hassas bir halde yapıldığına
Biliyoruz ki akaryakıta ya da motorine gece yarısından geçerli olmak üzere artırım geleceği ya da indirim yapılacağı sabah saatlerinde katılaşıyor Şayet artırım yüklü ölçüdeyse vatandaş gün içinde yakıtını alarak en azından sonraki günkü artırımdan kurtulmak istiyor Son vakitlerde artırımın öğrenildiği günlerde akaryakıt istasyonlarında oluşan kuyrukları daima birlikte izliyoruz
Dolayısıyla artırımın öğrenildiği günlerdeki satış ölçüsü başka günlere nazaran fazla oluyor İşte bu etapta TÜİK in o hassas ölçümü devreye giriyor
Bugün akaryakıtın litresi örneğin 28 lira ve gece yarısı 2 lira artırım gelecek ve yarınki fiyat 30 lira olacak Vatandaş bugün akın etti istasyonlara ve örneğin 1 000 litre akaryakıt satıldı Sonraki gün ise 30 liralık fiyattan lakin 400 litre satış gerçekleşti
TÜİK 28 ve 30 un ortalamasını alıp 29 demek gerçek olmaz fiyatı satış ölçüsüyle ağırlıklandırmak gerek yaklaşımıyla hesaplama yapıyor ve doğal olarak ortalama fiyat 29 un altında kalıyor
Hani bu köşede TÜİK in mayıs ayındaki TÜFE hesabında kullandığı akaryakıt fiyatlarıyla EPDK nın fiyatları ortasında fark olduğunu yazmıştım ya oysaki nedeni buymuş
Ama bu ayrıntıyı TÜİK açıkladığı için öğrenmiş değilim TÜİK rastgele bir açıklama yapmaya bilgi vermeye tenezzül bile etmedi
Aslında ne kadar vahim bir durum Nasıl bir irtibat kopukluğu
Köşe yazımda TÜİK e diyorum ki Kullandığınız fiyat piyasadaki ortalama fiyattan da EPDK nın fiyatından da düşük bu yüzden TÜFE daha az artmış görünüyor ses yok
Belli ki beni ve yazdıklarımı önemsemiyorlar hiç kıymetli değil
Aslında önemsemedikleri tüm Türkiye Ben şahsî merakımı gidermek için yazmıyorum bunları
Umarım bir gün bu farkı fark edebilirler
SORULAR BİTMİYOR
TÜİK tüm Türkiye de her gün ne ölçüde akaryakıt satıldığını EPDK nın data havuzundan alıyor EPDK ortalama fiyatları günlük ve aylık olarak açıklıyor lakin ölçüyle ilgili bilgi kamuoyuna açık değil
Yeri gelmişken belirteyim ben enflasyonda alt hudut hesaplarken piyasadaki ortalama fiyatları temel alıyorum TÜİK in sahip olduğu ölçü bilgisine ulaşma bahtım yok lakin kullandığım prosedürün de toplam oranı çok fazla etkilemediğini biliyorum
TÜİK her gün ne kadar satış yapıldığını öğreniyor öğrenmeye de sanki bunu nasıl ağırlıklandırıyor
Belli ki Türkiye’deki toplam satışta İstanbul’un hissesi kaç oradaki fiyat kaç Hakkari’de ölçü ve fiyat kaç bütün bunlar bir ortaya getirilip hesaplama yapılıyor
Ancak birebir kentte bile fiyatlar farklı olabiliyor
Özellikle LPG’de akaryakıt bayileri dağıtım şirketlerinin belirlediği tavan fiyatın çok altına inebiliyor Bu indirimin LPG deki kar marjının yüksek olmasından ötürü rekabet yüzünden yaşandığı biliniyor
Benzin ve motorin fiyatında dağıtım şirketlerine ve akaryakıt istasyonlarına nazaran fazla fark olmaması hesaplamayı kolaylaştırıyor ancak LPG de fiyat nasıl derleniyor TÜİK kaç istasyondan fiyat topluyor
Gerçi bu sorunun bir değeri yok Nasıl olsa cevabı bilemeyeceğiz TÜİK ne derse o doğrudur sahi hakikat mudur
HASSAS KUYUMCU TERAZİSİ ARABA İÇİN DE ÇALIŞSIN
Akaryakıt fiyatının satış ölçüsüne nazaran ağırlıklandırılması katiyetle gerçek bir yol Tartışmasız
Ama iki temel soru var
Bunu yapmaktaki öncelikli hedef ne sağlıklı istatistik oluşturmak mı yoksa bu prosedürle ortalama fiyatı aşağı çekmek mi Zira bu yol TÜİK’in enflasyon hesabında daha düşük fiyat almasına imkan sağlıyor
Ancak gaye ne olursa olsun usul hakikat O vakit ölçüyle yüklendirme uygulamasının öteki kalemlerde de yapılması beklenir
Özellikle arabada TÜFE’de en fazla tartısı olan kalem yüzde 5 47 ile akaryakıtlı araba Dizel arabanın de yüzde 1 80 tartısı var Yani arabanın toplam yükü yüzde 7 27 TÜİK araba satış sayısını Gelir Yönetimi Başkanlığı kayıtlarından izlediğine nazaran fiyata nazaran yüklendirme arabada de çok çarçabuk yapılabilir Tahminen arabada de yüklendirme yapılıyordur bilmiyorum Araba için yüklendirme niçin mi çok kıymetli bir örnek vereyim
Herhangi bir arabanın mayıs fiyatı örneğin 490 bin lira Hazirana geldik o arabadan toplam on adet satıldı Bu satışın biri fiyat 500 bin lirayken dokuzu fiyat 550 bine çıktığında gerçekleşti
Satış adediyle yüklendirme yapılmazsa mevcut durumda yapılmıyor diye biliyorum bu arabanın haziran ayı ortalama fiyatı 525 bin ve mayıstaki 490 bine nazaran artış yüzde 7 Meğer satış sayısıyla yüklendirme yapılırsa bakın durum nasıl değişiyor
Bir araba 500 bin liradan satılıyor toplam fiyat 500 bin lira
Dokuz araba 550 bin liradan satılıyor toplam meblağ 4 milyon 950 bin lira
Yani on arabanın toplamı 5 milyon 450 bin lira ediyor hasebiyle her bir araba 545 bin liradan satılmış oluyor
Buna nazaran mayıstaki 490 bin liralık fiyata nazaran artış da yüzde 11’e çıkıyor
Tabii ki zıddı de olabilir araba fiyatı çok artmamışken daha fazla artınca daha az satış gerçekleşebilir
TÜİK ölçüyle ağırlıklandırmayı madem akaryakıtta yapıyor TÜFE de çok büyük tartısı olan arabada de kesinlikle yapmalı
Küçük bir mümkünlük bu yapılıyor da olabilir bilmiyorum Öğrenmek de pek mümkün değil zira TÜİK kabuğuna o denli bir çekildi ki
Tek misyonu bilgi üretmek olan kurum bu bilgilere olan inancı zayıflatmak için adeta ne gerekiyorsa yapıyor zira
HAZİRAN ENFLASYONUNDA BUGÜNKÜ ALT HUDUT YÜZDE 2 64
Haziran enflasyonu için alt hududu 13 Haziran için yüzde 2 67 olarak yazmıştım Bu seviye çok az da olsa aşağı çekip 15 Haziran prestijiyle yüzde 2 64 olarak güncelliyorum
Bu güncelleme akaryakıt fiyatlarında bugünden geçerli olmak üzere yapılan 97 kuruşluk indirimden kaynaklandı
Enflasyonda alt hudut hesaplamasıyla ilgili olarak bir ayrıntısı vurgulamam gerekiyor
Bu hesaplamayla ortaya koyduğum oran ayın tümüne ait olmakla birlikte toplam varsayım değil Aslında ayın tümünü kapsayan toplam bir iddia yapmayacağımı belirtmiştim Bu hesaplama fiyat artış ya da azalışını kesin olarak belirleyebildiğim kalemleri dikkate alarak yürüttüğüm bir çalışma Vakit zaman okuyucularımdan Şu şu kalemlere de şu kadar artırım yapıldı formunda bilgiler geliyor İlginiz için teşekkür ederim lakin ben kesinleştirdiğim kalemleri dikkate alarak bir çalışma yapıyorum Ve ortaya koyduğum oran aslında geneli kapsamıyor bir alt hudut çiziyorum
Odatv com